نقدی بر تلقی رایج از هرمنوتیک فلسفی گادامری به‌مثابه هرمنوتیک خواننده‌محور/ مفسرمحور

نوع مقاله : پژوهشی -نظری اصیل

نویسنده
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران
چکیده
گادامر تحت تأثیر آرای هایدگر درباب مقوله فهم، زبان، زبانمندی و تاریخمندی فهم و... هرمنوتیک فلسفی را بنیان نهاد. او بی­آنکه در خوانش متن، «همچون اسلاف خود شلایرماخر و دیلتای» با اتخاذ روش و محوریت­بخشی به مؤلف در پی دستیابی به نیت مؤلف برآید و یا خواننده را نقطه کانونی مقوله فهم و خوانش متن قرار دهد، با الهام از فلسفه هستی­شناختی هایدگری، بر این باور است که تناظری سوژه ـ سوژه میان خواننده و متن برقرار است و امتزاج افق نتیجه نهایی گفت‌وگوی میان خواننده و متن به شمار می­آید. این درحالی است که یکی از مهم­ترین بدفهمی­ها درباب هرمنوتیک فلسفی گادامری در پژوهش­های رایج آن است که به‌اشتباه از هرمنوتیک فلسفی به هرمنوتیک خواننده/ مفسرمحور تعبیر می­شود. این اشتباه در دلایلی همچون بی‌‌توجهی به تغییر رویکرد روش‌محورانه در هرمنوتیک فلسفی به رویکرد دیالکتیکی، تلقی نادرست از مفهوم انطباق یا کاربرد در هرمنوتیک فلسفی، توجه نکردن به مفهوم بازی در هرمنوتیک فلسفی، جدا انگاری سوژه و ابژه و عدم التفات به امتزاج افق­ها در هرمنوتیک فلسفی، تفکیک قائل نشدن میان قلمرو هرمنوتیک فلسفی و نقد خواننده­محور (هرمنوتیک ادبی) و... ریشه دارد. پژوهش حاضر که به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است، ریشه­های این بدفهمی را واکاوی می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله English

A critique of the conventional conception of Gadamerian philosophical As a hermeneutic reader-centered

نویسنده English

farzad baloo
Associate Professor of Persian Language and Literature, Mazandaran University
چکیده English

Gadamer under the influence of Heidegger's views on the subject of Dasein's understanding, language, linguisticality, and historicity. , Founded a philosophical hermeneutics. Without reading the text, like his predecessors, Schleiermacher and Dilthey by adopting the method, and focusing on the author in pursuit of the author's intentions, or the reader as the focal point of the subject of understanding and reading the text, Inspired by Heidegger's ontological philosophy Correspondence Subject - subject between the reader and the text, and the Fusion of horizons is the final result of the dialogue between the reader and the text. While one of the most important misconceptions about Gadamerian philosophical hermeneutics in popular research is that it is mistakenly interpreted from the philosophical hermeneutics to hermeneutic reader-centered.This mistake is rooted in such reasons as: the lack of attention to changing the methodological approach in philosophical hermeneutics to the political approach, the wrongly interpretation of the concept of adaptation or application in philosophical hermeneutics, the lack of attention to the concept of play in philosophical hermeneutics, the distinction of subject and object, and the lack of precise attention to The Fusion of horizons in philosophical hermeneutics is a lack of separation between the realm of philosophical hermeneutics and literary hermeneutics and ....The present research studies the roots of this misunderstanding.

کلیدواژه‌ها English

Gadamer
philosophical hermeneutics
misunderstanding
reader-centered Fusion of horizons
Literary hermeneutics
منابع
ـ آب‌نیکی، حسن (1387)، «چیستی و کاربست هرمنوتیک ادبی»، فصلنامه‌ی نقد ادبی، سال اول، تابستان ش۲.
ـ احمدی، بابک (1370)، ساختار و تاویل متن، ج 2، تهران: مرکز.
ـ بنتون، تد و کرایب، یان (1384)، فلسفه‌ی علوم اجتماعی، ترجمه‌ی شهناز مسمی‌پرست و محمود متّحد، تهران: نشر آگاه.
ـ بهشتی، محمّدرضا و زهرا داوری (1388)، «متن: نقطه‌ی تلاقی هرمنوتیک فلسفی و نظریه‌ی ادبی (هرمنوتیک پدیدارشناسانه‌ی هانس گئورک گادامر، پل ریکور و نظریه‌ی ادبی جدید)»، فصلنامه نقد ادبی ،سال 2، شماره‌ی 6، صص: 52 ـ 25.
ـ پالمر، ریچارد (1384)، علم هرمنوتیک، ترحمه‌ی محمّدسعید حنایی کاشانی، تهران: هرمس.
ـ تایسن، لوئیس (1387)، نظریه‌های نقد ادبی معاصر، ترجمه‌ی مازیار حسین‌زاده، فاطمه حسینی ، تهران: نگاه امروز.
ـ جواری، محمّدحسین و احد حمیدی کندول (1386)، «سیر نظریه‌های ادبی معطوف به خواننده در قرن بیستم»، مجله‌ی ادب پژوهی، شماره‌ی سوم، پاییز، صص: 176 ـ 143.
ـ زیما، پیتر وی (1394)، فلسفه‌ی نظریه‌ی ادبی مدرن، ترجمه‌ی رحمان ویسی حصار و عبدالله امینی، تهران: رخ‌داد نو.
ـ سلدن، رامان و پیتر ویدوسون (1384)، راهنمای نظریه‌های ادبی معاصر، ترجمه‌ی عباس مخبر، تهران: طرح نو.
ـ شبستری، محمد (1375)، هرمنوتیک، کتاب و سنّت، تهران: طرح نو.
ـ صانعی دره‌بیدی، منوچهر (1386)، پیام نیچه، تهران: نقش و نگار.
ـ صفینی، کامبیز (1394)، «بررسی نقادانه‌ی هرمنوتیک ادبی با توجّه به نظریات برخی فیلسوفان»، جستارهای فلسفی، سال یازدهم، شماره‌ی 28، پاییز و زمستان، صص: 139 ـ 115.
ـ علوی‌مقدّم، مهیار (1397)، مطالعات ادبی و هرمنوتیک متن‌شناختی، تهران: سخن.
ـ کوزنزهوی، دیوید (1385)، حلقه‌ی انتقادی، ترجمه‌ی‌ مراد فرهاد‌پور، تهران: روشنگران.
ـ گادامر، هانس گئورگ (1388)، ادبیات و فلسفه در گفتگو، به کوشش رابرت پاسلیک، ترجمه، تقریر و شرح: زهار زواریان، تهران: نقش‌ونگار: نقد فرهنگ.
ـ گادامر، دیوید سون و دیگران (1397)، فکرآورد: گادامر، دیوید سون، ترجمه‌ی مجتبی درایتی، تهران: نشر شب‌خیز.
ـ گروندن، ژان (1391)، هرمنوتیک، ترجمه‌ی محمدرضا ابوالقاسمی، تهران: نشر ماهی.
ـ معین، بابک (1392)، چیستی ترجمه در هرمنوتیک، تهران: سخن.
ـ مکاریک، ایرنا ریما (1385)، دانش‌نامه‌ی نظریه‌های ادبی معاصر، ترجمه‌ی مهرام مهاجر و محمد نبوی، تهران: آگه.
ـ موران، برنا (1389)، نظریه‌های ادبیات و نقد، برگردان: ناصر داوران، تهران: مؤسسه‌ی انتشارات نگاه.
ـ نیوتون، ک. ام (1373)، «هرمنوتیک»، ترجمه‌ی‌ یوسف‌ اباذری، ارغنون، سال‌ اول، ش‌ 4، صص: 202 ـ‌ 183.
ـ واعظی، احمد (1385)، درآمدی بر هرمنوتیک، تهران: پژوهشگاه فرهنگ اندیشه‌ی اسلامی.
ـ واعظی، اصغر و فاضلی (1390)، «افق فهم در آینه‌ی فهم افق»، نشریه‌ی فلسفه، سال 39، شماره‌ی 2، پاییز و زمستان، صص: 85 ـ 59.
ـ واینسهایمر، جوئل (1381)، هرمنوتیک فلسفی و نظریه‌ی ادبی، ترجمه‌ی مسعود علیا، تهران: انتشارات ققنوس.
ـ ومک، پیتر (1396)، دیالوگ، ترجمه‌ی مژده ثامنی، تهران: سینا.
ـ هارلند، ریچارد (1385)، درآمدی تاریخی بر نظریه‌ی ادبی از افلاتون تا بارت، گروه مترجمی شیراز: علی معصومی، شاپور جورکش، تهران: چشمه.
ـ هال، دونالد یوجین (1395)، سوبژکتیویته در ادبیات و فلسفه، ترجمه‌ی سجاد بختیاری، دیاکو ابراهیمی، تهران: انتشارات دنیای اقتصاد.
ـ Gadamer, hans gorg. (2004). truth and method. translation revised by joel weinsheimer and donald g. Marshall continuum.
-------------------------. (1976). Philosophycal Hermeneutics. Translated by David E. Linge. Barkely University Press.
ـ ………………………… (2000). Subjectivity and intersubjectivity, subject and person, Continental Philosophy Review33:. © Kluwer Academic Publishers. Printed in the Netherland 275–287.
ـ Kalaga ,Tomasz (2015) Literary Hermeneutics: From Methodology to Ontology Cambridge Scholars Publishing, Lady Stephenson Library, Newcastle upon Tyne, NE6 2PA, UK
ـ Lawn ,chris keane ,niall. )2011(. the gadamer dictionary a&c black. continuum international publishing group the tower building. 11 york road, london se1 7nx80 maiden lane, suite 704. new york ny 10038.
ـ Leivisk, anniina. (2016). hans-georg gadamer’s philosophical Hermeneutics in the philosophy of education Beyond modernism and postmodernism. academic dissertation to be publicly discussed. by due permission of the faculty of behavioural sciences at the university of helsinki.
-Norris, timothy john. (2013). hans-georg gadamer: poetics and truth in the human sciences. Ph.D. thesis. university of birmingham .
-Weinsheimer, Joel. (1985). Gadamer's Hermeneutics, A Reading Of Truth And Method. New Haven: Yale University Press