روند تکوین سبک زنانه در آثار زویا پیرزاد: تحلیلی بر پایۀ سبک‌شناسی فمنیستی

نویسندگان
1 دانشجوی دکتری رشتۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس
2 دانشگاه تربیت مدرس
3 دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
دربارۀ ویژگی­های زبانی آثار ادبی زنان دیدگاه های گوناگونی وجود دارد. در پژوهش حاضر بر ضرورت تحلیل سبکی آثار داستانی زنان به عنوان روشی برگزیده در تحلیل ویژگی های زبانی، ادبی و اندیشگانی این آثار تأکید شده است. در ادامه، برجسته ترین وجوه سبکی آثار زویا پیرزاد، با رهیافت سبک­شناسی فمنیستی، بررسی و تحلیل شده است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد از نخستین اثر نویسنده یعنی مجموعه داستان مثل همۀ عصرها تا رمان عادت می کنیم، در سطوح مختلف متن (واژگان، جملات و سطح گفتمان) دیدگاه زنانه نمود یافته است. سیر تحول اندیشه که به تحول زبان منجر می­شود، در آثار پیرزاد این­گونه است: در مجموعه داستان­های مثل همۀ عصرها، طعم گس خرمالو و یک روز مانده به عید پاک زنان اسیر روزمرگی­اند و از خود اراده­ای ندارند؛ در رمان چراغ­ها را من خاموش می­کنم جایگاه زن مورد پرسش قرار می­گیرد و در رمان عادت می­کنیم با تحول نقش زن به عرصۀ کنشگری و فعالیت اجتماعی، توصیفی دیگرگون از هویت زنانه در نقش فاعلی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله English

The Feminine Style in Zoya Pirzad’s Works: An Analysis on the Basis of Feminist Stylistics

نویسندگان English

ali dasp 1
Naser Nikoubakht 2
Said Bozorg Bigdeli 2
Mojtaba Monshizadeh 3
2 Tarbiat modares university
3 Allameh Tabatabaie university
چکیده English

There are several attitudes about the linguistic characteristics of literary works by female authors. The present study aims at highlighting the need for a stylistic analysis of female fictions as a method for linguistic, literary, and ideological analyses of these works. In this study, we have studied the most important stylistic aspects of Pirzad’s writings through a feminist stylistic approach. The results of the study indicate that from the first work of the author (Mesl-e hameh-ye asr-ha[1]) to the last work (Ādat mikonim[2]), a feminist point of view has emerged at different levels of the texts, e.g. lexicon, sentence, and discourse. The changing trend of thought which leads to linguistic transformation and development in the author’s work is as follows: in Mesl-e hameh-ye asr-ha,Ta’m-e gass-e khormalu,[3]Yek ruz mandeh be eid-e pak,[4] the women are engaged in routines and have no intentionality of their own, while in Cheragh-ha ra man khamoosh mikonam,[5] the women status is challenged, and in Adat mikonim, due to the role of women in social activities, a different description of female identity as the agent of change is presented.
[1]. Like All Evenings [2]. We Will Get Used to It [3]. The Acrid Taste of Persimmon [4]. One Day before Easter [5]. I Turn off the Lights

کلیدواژه‌ها English

feminist stylistics
female style
Persian fiction
Zoya Pirzad
.
- اجاکیانس، آناهید (1382). «رمان چراغ­ها را من خاموش می­کنم». نامۀ فرهنگستان. ش21. صص166- 174.
- باطنی، محمدرضا (1363). چهار گفتار دربارۀ زبان. تهران: آگاه.
- بهرام پور، شعبانعلی (1379). «درآمدی بر تحلیل گفتمان» در مجموعه مقالات گفتمان و تحلیل گفتمانی. به اهتمام محمدرضا تاجیک. تهران: فرهنگ گفتمان. صص33- 58.
- بیسلی، کریس (1385). چیستی فمنیسم. ترجمه محمدرضا زمردی. تهران: روشنگران زنان.
- پیرزاد، زویا (1383). عادت می­کنیم. تهران: نشر مرکز.
- ـــــــــــ (1386). چراغ ها را من خاموش می­کنم. چ26. تهران: نشر مرکز.
- ــــــــــ (1383). سه کتاب (مثل همۀ عصرها، طعم گس خرمالو، یک روز مانده به عید پاک). چ8. تهران: نشر مرکز.
- تسلیمی، علی (1388). نقد ادبی (نظریه­های ادبی و کاربرد آن در ادب فارسی). تهران: کتاب آمه.
- حسینی، مریم (1384). «روایت زنانه در داستان­نویسی زنانه». کتاب ماه ادبیات و فلسفه. ش93. صص94- 101.
- حق­شناس، علی­محمد و دیگران (1383). «زنان می­توانند». کتاب ماه ادبیات و فلسفه. ش87 و 88. صص24- 37.
- سوکال، الن و ژان بریکمون (1387). چرندیات پست مدرن. ترجمۀ عرفان ثابتی. تهران: ققنوس.
- طاهری، قدرت­اله (1388). «زبان و نوشتار زنانه، واقعیت یا توهم». فصلنامۀ زبان و ادب پارسی. ش42. صص87- 107.
- غذامی، عبدالله (1387). زن و زبان. ترجمۀ هدی عوده تبار. تهران: گام نو.
- فاولر، راجر (1390). زبان شناسی و رمان. ترجمۀ محمد غفاری. تهران: نشر نی.
- فیاض، ابراهیم و زهره رهبری (1385). «صدای زنانه در ادبیات معاصر ایران». پژوهش زنان. د4. ش4.
- مکاریک، ایرنا ریما (1388). دانش نامۀ نظریه­های ادبی معاصر. تهران: آگه.
- وردانک، پیتر (1389). مبانی سبک­شناسی. ترجمۀ محمد غفاری. تهران: نشر نی.
- ولک، رنه و آوستین وارن (1373). نظریه ادبیات. ترجمه ضیا موحد و پرویز مهاجر. تهران: علمی و فرهنگی.
- ولی­زاده، وحید (1387). «جنسیت در آثار رمان­نویسان زن ایرانی». فصلنامۀ نقد ادبی. س1. ش1. صص191-224.
- Belsey & Moore (1997). The feminism Reader. London: Mcmillan.
- Fairclough, Norman (1995). Critical discourse Analysis. Singapore.
- Fishman, J. A. (1971). Sociolinguistic: A Brief Introduction. Newbury House.
- Halliday, Michael (1978). Language as Social Semiotics. London: Edward Arnold.
- Holmes, J. (1984). Hedging your bets and sitting on the fence: some evidence for hedges as support structures. Te Reo, Vol. 27 (1984), Pp. 47-62.
- Labov, W. (1966). "Hypercorrection by the Lower Middle Class as a Factor in Linguistic Change" in Sociolinguistics: Proceedings of the UCLA Sociolinguistics Conference, (1964). William Bright (Ed.) The Hague: Mouton. Pp. 84-113.
- Lakoff, R. T. (1975). Language and Women’s Place. New York: Harper Colophon Books.
- Milroy, L. (1980). Language and social networks. Oxford: Blackwell.
- Mills, Sara (2005). Feminist Stylistics. second edition. published in the Taylor & Francis e-Library
- Trudgill, P. (1972). "Sex, covert prestige and linguistic change in the urban British English of Norwich". Language in Society. 1. Pp.179-195.