۱- عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد ، fotoohirud@um.ac.ir
۲- دانشجوی دکتری رشتۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده: (۹۱ مشاهده)
مقالۀ حاضر تلاش دارد در مفهوم اصطلاح نوظهوری که در مجامع فارسیزبان، با عنوان ادبیات الکترونیک/دیجیتال شناخته میشود، کاوش کند و با مرور برخی ویژگیهای بنیادین آن، مانند «تعاملی بودن»، «چندرسانگی»، «وابستگی به محاسبات رایانشی» و «سختپیمایی و غیرخطیبودن»، شناختی ملموس از آن بهدست دهد. در دهههای اخیر، بهدلیل چارچوبهای نظریِ در حال تحول، تعریف ادبیات الکترونیک فرایندی پیچیده بوده است. مقالۀ حاضر سعی دارد با طرحریزی پنج دورۀ «مفاهیم اولیه و ظهور فرامتن (نیمۀ نخست 1990 ـ 2000)»، «سختپیمایی آرسِت و توجه به نقش تعامل (نیمۀ دوم 1990 ـ 2000)»، «کرشنباوم و مادیت متن الکترونیکی، هایلز و امر ادبی (2000 ـ 2010)»، «برجسته شدن روایتگری تعاملی و بازیمانندی (2010 ـ تاکنون)» و «چالش تعریف در دوران هوش مصنوعی» نگاهی تاریخی به تلاش محققان برجستۀ این حوزه داشته باشد و درنهایت تعریفی روشنگر از ادبیات الکترونیک ارائه دهد. از طرف دیگر، مقالۀ حاضر، در ترجمۀ اصطلاح «electronic literature»، با ذکر دلایل مختلفی ازجمله «کژتابی اصطلاح ادبیاتِ الکترونیک»، واژۀ «کُدَبیات» را به جای ترجمۀ تحتاللفظی «ادبیات الکترونیک» پیشنهاد میدهد.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
انواع ادبی دریافت: 1403/10/28 | پذیرش: 1404/2/31 | انتشار: 1404/3/10