1- عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد ، mahdavy@mail.um.ac.ir
2- دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد
3- فارغ التحصیل از دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده: (1693 مشاهده)
در این مقاله، نظریۀ مخاطب نهفتۀ ادبیات کودک و نوجوان از ایدن چمبرز را نقد کردهایم. ایدن چمبرز در نظریۀ خود، برای شناخت مخاطب نهفته در ادبیات کودک و نوجوان، فنونی را پیشنهاد میکند. در طرح این نظریه که مفاهیم مفیدی ارائه میکند، ایرادها و خلأهایی وجود دارد که آنها را ذیل چند عنوان توضیح دادهایم: کلیگویی و ابهام در تعاریف، همپوشانی مقولهها، رعایت نکردن مدعاها در مثال و سست بودن مبانی نظری. کاربست صحیح این نظریه در عمل، نیازمند بازنگری، تکمیل و اصلاح ایرادهایی است که در این پژوهش مطرح کردهایم. در ادامه تلاش کردیم در جهت اصلاح نظریه پیشنهادهایی ارائه کنیم. با توجه به اینکه هدف نظریۀ چمبرز یافتن مخاطب نهفته است ما نیز به سراغ تکنیکهایی رفتیم که امکان یافتن این مخاطب را به ما میداد. در زبانشناسی رمان و روایتشناسی، روشها و مفاهیم کارآمدی یافتیم و روشی براساس تحلیل ساختار متن و گفتمان روایت طراحی کردیم که با کمک آن میتوان مخاطب نهفته را استنباط کرد. این روش شامل مفاهیم معنابن، کانونیسازی، صدا و فاصله است که درکی دقیقتر از مخاطب نهفته به دست میدهند.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
ادبیات کودک دریافت: 1402/12/12 | پذیرش: 1403/6/18 | انتشار: 1403/6/10