بررسی سفر قهرمان در منظومه مهر و ماه جمالی دهلوی براساس الگوی کمپبل

نوع مقاله : پژوهشی -نظری اصیل

نویسندگان
1 استادیار دانشگاه
2 دانشیار دانشگاه تبریز
چکیده
منظومه مهر و ماه، داستان غنایی جمالی دهلوی، مربوط به قرن دهم است که کهن‌الگوی سفر قهرمان با بیشتر مراحلش در آن نمود می‌یابد. ماه، شاه‌زاده بدخشان که به‌صورت غیرمعمول تولد یافته است، با دیدن رؤیای مهر، شاه‌زاده مینا، سفر می‌آغازد و با گذر از آزمون‌های پرخطر به معشوق می‌رسد و فنا را نیز تجربه می‌کند. این سفر که از شرق به غرب (غرب نماد فناست) صورت می‌گیرد، سیر و سلوکی است عرفانی که با کهن‌الگوی سفر قهرمان جوزف کمپبل قابل تطبیق است. در این منظومه، مانند بیشتر داستان‌هایی که کهن‌الگوی سفر قهرمان در آن‌ها دیده می‌شود، یاریگران و نیروهای ماورای طبیعی قهرمان را در گذر از آزمون‌های سخت یاری می‌دهند و تولد دوباره و فنای وی را میسر می‌کنند. این سفر، همچون اغلب سفرهای قهرمان اسطوره‌ای، در یک رفت‌و‌بازگشت حرکت دایره‌واری نمود می‌یابد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله English

The accordance of Hero’s journey with Campbell’s model in “Mehr-o-mah” epopee written by Jamali Dehlavi

نویسندگان English

Atekeh Rasmi 1
Sakineh Rasmi 2
1 assistant professor
2 assocıate professor
چکیده English

There is a great accordance between Campbell’s mono myth and the archetype of hero’s journey in the epopee of “Mehro-mah”. Mah, Bedakhshan’s prince, has been invited to a journey by seeing a dream about Mehr who is the princess of Rome. King of Bedakhshan attempts to present that dream as an imagination and not real and avoid his son of going to that far land. However, the mendicant of Bedakhshan cave encourages Mahr to start his journey with mercury. In his journey, Mah encounters so many dangers and was able to overcome the examinations and finally marries Mehr. After getting together with his beloved, he feels reluctant to return to his home town. However, in one Spring celebration he suddenly remembers of his father and land. At the same time Khezr appears in front of him and informs him of his father’s death. The shocking news turns Mah in such a distressed condition that leads to his death. Later Mehr and other close friends of them also passed away and they were all buried in a garden which was later called “Rozatol-ahbab”.This essays tries to match the steps of hero’s journey to Campbell’s theory. The archetype of journey to which most of the hero’s journey can be matched has been founded by Josef Campbell based on Jung’s opinion. According to this theory the hero’s journey is constructed in three levels : 1.transformation 2.atonement 3.return. the main core of this theory is called mono myth.

کلیدواژه‌ها English

Mehr-o-mah
Campbell
Jamali Dehlavi
hero’s journey
بیلسگر، ریچارد، 1387، اندیشة ما یونگ، ترجمه حسین پاینده، تهران: آشیان.
جمالی دهلوی، 1353، مثنوی مهر و ماه، به تصحیح و تحشیه و مقدمه حسام‌الدین راشدی، از انتشارات مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان راولپندی، پاکستان.
دوبوکور، مونیک، 1391، رمزهای زنده جان، ترجمة جلال ستاری، تهران: مرکز.
ذوالفقاری، حسن، 1388، یکصد منظومه عاشقانه ادب فارسی، تهران: نشر چرخ.
شوالیه، مازان و گربران، آلن، 1388، فرهنگ نمادها، ترجمه و تحقیق سودابه فضایلی، چاپ سوم، تهران: جیحون.
فوردهام، فریدا، 1374، مقدمه‌ای بر روان‌شناسی یونگ، ترجمة حسین یعقوب‌پور، تهران: اوجا.
کمپبل، جوزف، 1380، قدرت اسطوره، ترجمة عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
ـــــــــــــ، 1396، قهرمان هزار چهره، ترجمة خسروپناه، چاپ هشتم، مشهد: گل آفتاب.
کوپر، جی. سی. 1392، فرهنگ نمادهای آیینی، ترجمة رقیه بهزادی، تهران: انتشارات علمی.
گورین، ویلفرد و همکاران، 1370، راهنمای رویکردهای نقد ادبی، ترجمة زهرا میهن‌خواه، تهران: اطلاعات.
مورنو، آنتونیو، یونگ، 1376، یونگ خدایان و انسان مدرن، ترجمة داریوش مهرجویی، تهران: نشر مرکز.
هندرسن، جوزف، ال.، 1359، اساطیر باستانی و انسان امروز، ترجمة ابوطالب صارمی، انسان و سمبول‌هایش، چاپ دوم، تهران: امیرکبیر.
یونگ، کارل گوستاو، 1356، انسان و سمبولهایش، ترجمة محمود سلطانیه، تهران: جامی.
ــــــــــــــــــ ، 1376، چهار صورت مثالی، ترجمة پروین فرامرزی، چاپ دوم، تهران: انتشارات آستان قدس رضوی.
ــــــــــــــــــ، 1386، انسان امروزی در جستجوی روح خود، ترجمة فریدون فرامرزی و لیلا فرامرزی، مشهد: به نشر.
ــــــــــــــــــ، 1386، ضمیر پنهان، ترجمه ابوالقاسم اسماعیل‌پور، تهران: کاروان.
Admas, Michael Vannoy, 2010, The mythological unconscious, Putnam, C1: spring publications.
Jung, G., 1990, The Archetype and the collective unconscious (The collected works of carl G Jung, volume, 9, part 1, Trans, R.F. Hull. Pt 10. New York: Bollingen Foundation Inc.