دوره 17، شماره 67 - ( 1403 )                   جلد 17 شماره 67 صفحات 224-185 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


1- دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی
2- استاد دانشگاه خوارزمی ، mohammad.parsanasab63@gmail.com
3- دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی
چکیده:   (1778 مشاهده)
نقد بوم‏گرا که از اواخر قرن بیستم و در مغرب‎زمین ظهور یافته، غالباً به دغدغه‏های زیست‏محیطی نویسندگان می‏پردازد و میزان و کیفیت توجه آنان به چنین مسائلی را در آثارشان واکاوی میکند. منتقدان و محققان ایرانی نیز با درک بحران‎های زیست‎محیطی و با هدف ارائۀ خوانشی نوین و کارآمد از آثار داستانی معاصر به مطالعه در داستان‏های کوتاه فارسی پرداخته‏اند که حاصل کارشان در مواردی با توفیق نسبی و در برخی موارد با کاستی‏هایی همراه بوده‏ است. در این مقاله به شیوۀ نقدِ نقد و با هدف آسیب‎شناسی کاربست این رویکرد در ادبیات داستانی معاصر، هفت عنوان مقاله‎ای را که در دهۀ پایانی قرن چهاردهم شمسی، به مطالعۀ بوم‏گرایانه در داستان کوتاه فارسی پرداخته‎اند، از حیث ساختار، روش و محتوا مورد ارزیابی قرار داده‎ایم تا دریابیم که این نقدها تا چه میزان با هدف و ماهیّت نقد بوم‏گرا سازگاری دارند؛ منتقدان داستان‎ها تا چه حد توفیق داشته و توانستهاند خوانش یا یافتۀ تازهای از این آثار ارائه دهند و درنهایت اینکه اساسیترین اشکالات نقدهایی از این دست کدام‏اند؟ اهمّ یافتههای پژوهش حاضر که با اتکا به روش توصیفی ـ تحلیلی و به شیوۀ انتقادی انجام شده عبارتاند از: بی‏توجهی به ماهیت اصلی نظریه، فقدان برداشت صحیح از نقد بوم‏گرا، عدم مراجعه به منابع اصیل، محدود بودن مقالات بر مطالعات موردی و خردنگر، فقدان نگرش عمیق به مسئلۀ محیط زیست در میان نویسندگان و منتقدان، بی‏توجهی به بینارشته‏ای بودن این شیوه از نقد و بالاخره، نادیده گرفتن ابعاد کاربردی آن.
 
متن کامل [PDF 1151 kb]   (5257 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: نظریه ادبی
دریافت: 1403/3/5 | پذیرش: 1403/8/26 | انتشار: 1403/8/10

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.