دوره 17، شماره 65 - ( 1403 )                   جلد 17 شماره 65 صفحات 133-93 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
bahadori R, sadeghi naghdali olya F. A Post-Structuralistic Reading of Mohammad-Reza Shams' Selected Works. LCQ 2024; 17 (65) :93-133
URL: http://lcq.modares.ac.ir/article-29-72492-fa.html
بهادری رقیه، صادقی نقدعلی علیا فاطمه. بررسی پساساختارگرایانۀ گزیده‌ای از آثار محمدرضا شمس. نقد ادبی. 1403; 17 (65) :93-133

URL: http://lcq.modares.ac.ir/article-29-72492-fa.html

بررسی پساساختارگرایانۀ گزیده‌ای از آثار محمدرضا شمس
رقیه بهادری1 ، فاطمه صادقی نقدعلی علیا* 2
1- دانش آموخته ی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
2- استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران ، sadeghifatemeh@pnu.ac.ir
چکیده:   (1104 مشاهده)
ادبیات کودک به دلیل شکاف زمانی‌ای که بین کودکیِ نویسنده و مخاطب کودک وجود دارد، ماهیتاً ادبیاتی دوسویه است. یکی از رویکردهای نقد ادبی که قادر است این دوگانگی را نشان دهد، نقد پساساختارگرایی و رویکرد ساخت‌زدایی دریدایی است. در این پژوهش با به‌کارگیری این رویکرد، برخی آثار تألیفی و خلّاقانۀ محمدرضا شمس، یکی از نویسندگان مطرح و تأثیرگذار ادبیات کودک و نوجوان بررسی شده است. شیوۀ پژوهش توصیفی تفسیری است و انتخاب آثار به‌صورت نمونه‌گیری هدفمند انجام شده است. مؤلفه‌های ساخت‌زدایی، از جمله تقابل‌های دوگانه، تصمیم‌ناپذیری، سرگشتگی، بینامتنیت، مؤلف‌زدایی و تکرارپذیری را به‌خوبی در آثار شمس می‌توان بازشناخت که در این‌ میان، بینامتنیت جایگاهی ویژه دارد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که آثار محمدرضا شمس با بهره‌بردن از این ویژگی‌ها، خوانش را به‌سوی تکثر معنا و زایش مدام دلالت، هدایت می‌کند. سیّالیت بینامتنی و لایه‌های چندگانۀ معنایی در این آثار حاکی از آن هستند که مخاطب پنهان متن، نه‌تنها مصرف‌کننده‌ای ایستا نیست، بلکه در برساختن معنای متن نقشی مؤثر و پویا ایفا می‌کند.
واژه‌های کلیدی: پساساختارگرایی، دریدا، ساخت زدایی، ادبیات کودک و نوجوان، محمدرضا شمس
متن کامل [PDF 928 kb]   (624 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: نقد ساختارگرا
دریافت: 1402/8/27 | پذیرش: 1403/2/30 | انتشار: 1403/2/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.