عربشاهی کاشی الهام، شجری رضا. نقد روششناسی و مقایسۀ تطبیقی و تحلیلی شیوههای جاسوسی براساس هفت داستان مشهور ادبی و تاریخی با تأکید بر داستان «پادشاه جهود» در مثنوی. نقد ادبی. ۱۴۰۲; ۱۶ (۶۴) :۱۵۹-۲۰۶
URL: http://lcq.modares.ac.ir/article-۲۹-۷۲۳۲۶-fa.html
۱- دانش آموخته دوره دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و زبان های خارجی دانشگاه کاشان، ایران.
۲- دانشیار و عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و زبان های خارجی دانشگاه کاشان، ایران. ، rshajari@yahoo.co.uk
چکیده: (۱۲۳۷ مشاهده)
نقد روششناسی و تحلیل آثار ادبی از موضوعات مهم در حوزۀ آثار علمی و پژوهشی است که میتوان به تأثیر بینامتنی متون ادبی بهویژه در ادبیات داستانی پی برد و شباهتها و تفاوتها و میزان تأثیرپذیری آنان از یکدیگر را نقد و بررسی کرد. در پژوهش حاضر، نگارندگان کوشیدهاند با استفاده از روش تحلیل محتوا و مقایسۀ تطبیقی، یکی از شگردهای جاسوسی در جنگ را در هفت داستان مشهور ادبی و تاریخی «پادشاه جهود و نصرانیان» در مثنوی و حیات الحیوان دمیری، «بوم و غراب» در کلیله و دمنه، «نبرد فیروزشاه با هیطالیان» در تاریخ طبری، «شغاد و رستم» در شاهنامۀ فردوسی، «نبرد زبا و جزیمه» در تاریخ بلعمی، «بیبی ستی و ابومسلم» در ابومسلمنامه نقد و بررسی و تفاوتها و شباهتهای این متون را ارزیابی کنند و از طریق تحلیل محتوای دادههای داستانی، پیرنگ واحد آنها را به وضوح نشان دهند. نتایج نشان داد که شیوۀ جاسوسی در داستان پادشاه جهود و نصرانیان در مثنوی و حیات الحیوان از حیث ساخت و محتوا قویتر از سایر داستانهاست، زیرا شیوۀ نفوذ در آن بر پایۀ نوعی جنگ شناختی است که بدون هیچ درگیری نظامی با هدف تسلط بر قدرت شناخت و نشانه گرفتن باورهای دینی دشمن توانسته است در بین ترسایان اختلاف ایجاد کند و آنان را نابود سازد؛ اصلی که در داستانهای دیگر رعایت نشده است.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
نقد ساختارگرا دریافت: 1402/8/17 | پذیرش: 1402/12/12 | انتشار: 1402/12/10