دوره 13، شماره 52 - ( 1399 )
جلد 13 شماره 52 صفحات 138-111 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- عضو هیئت‌علمی دانشگاه شیراز
2- دستیار پژوهشی، دانشگاه شیراز ، fahimeheidary@yahoo.com
2- دستیار پژوهشی، دانشگاه شیراز ، fahimeheidary@yahoo.com
چکیده: (1916 مشاهده)
رستم در قرن بیست‌ودوم نوشته صنعتی‌زاده کرمانی نخستین رمان علمی‌تخیلی ایران است. از آنجا که ژانر علمی‌تخیلی در ایران بیشتر متعلق به ادبیات کودک و نوجوان شمرده می‌شود، نگارندگان برآن شدند تا جایگاه این رمان را در ژانر مذکور مشخص کنند و مخاطب اولین متن علمی‌تخیلی ایران را بازشناسند. بدین منظور، مؤلفه‌های اصلی ژانر علمی‌تخیلی یعنی علم، تخیل، ماده‌گرایی، نُووم، پیشگویی و نوستالوژی از میان کتب و مقالات استخراج شد و با افزودن سه مؤلفه دیگر، یعنی تابوشکنی، امیدبخشی و توانمندسازی که حاصل پژوهش نگارندگان است، به بررسی متن پرداخته شد. نتایج پژوهش نشان داد این رمان به‌دلیل پرداختن به مباحثی همچون جست‌وجوی خوشبختی در مدرنیته، اثبات توانایی و قدرت انسان مدرن و حتی زنده کردن مردگان به‌منظور قیاس بین سنت و مدرنیته که بیشتر ذهن انسان بزرگ‌سال را هدف گرفته، در زمان انتشار متن، یعنی قرن بیستم، برای مخاطب بزرگ‌سال نگاشته شده؛ ولی در قرن بیست‌ویکم که زندگی مخاطب نوجوان با تکنولوژی عجین است و حتی گاه به قیاس رفاه حاصل از تکنولوژی زمان خود با سنت‌های زندگی پدران خویش می‌اندیشد، برای مخاطب نوجوان نیز مناسب است. از سوی دیگر با پرداختن به وجه علمی و تخیلی اثر مشخص شد گرچه این رمان توجیه علمی مشخصی برای امر ممکن‌الوقوع ندارد و از روش علمی بهره‌مند نیست، از آنجا که تخیل خود را به یکی از دشوارترین حوزه‌های خارج از توان و قدرت بشر برده، نُوومی خلق کرده که مخاطب را به‌نوعی از بیگانگی و شناخت رسانده است؛ بنابراین نمی‌توان آن را از حیطه علمی‌تخیلی خارج دانست.
نوع مقاله: پژوهشی کیفی |
موضوع مقاله:
ادبیات کودک
دریافت: 1399/1/29 | پذیرش: 1399/9/4 | انتشار: 1399/10/10
دریافت: 1399/1/29 | پذیرش: 1399/9/4 | انتشار: 1399/10/10
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |