دوره 13، شماره 50 - ( 1399 )                   جلد 13 شماره 50 صفحات 134-107 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.20080360.1399.13.50.6.4

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
yaghoobi janbeh saraee P. Speech Acts and The Representation of Hozour [Presence]: An Analysis of the Ghazals' Ending in Dīvān-E Šams. LCQ 2020; 13 (50) :107-134
URL: http://lcq.modares.ac.ir/article-29-41112-fa.html
کاکاوند رشید، یعقوبی جنبه سرایی پارسا. پایان‌بندی در غزلیات شمس: کنش‌های گفتاری و وجوه وانمایی حضور. نقد ادبی. 1399; 13 (50) :107-134

URL: http://lcq.modares.ac.ir/article-29-41112-fa.html

پایان‌بندی در غزلیات شمس: کنش‌های گفتاری و وجوه وانمایی حضور
رشید کاکاوند1، پارسا یعقوبی جنبه سرایی* 2
1- دانشجو دانشگاه کردستان
2- عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان ، p.yaghoobi@uok.ac.ir
چکیده:   (4684 مشاهده)
کارکرد پایان­بندی در متن را بنابه این تصور که به‌مثابۀ نقطۀ اوج متن ـ روایت مفروض است، می­توان گره­گشایی از موضوع مورد بازنمایی دانست؛ اما به‌شکل خاص پایان­بندی می­تواند همسو با معرفت‌شناسی حاکم بر متن و وضعیت سوژه­های متنی منجر به دلالت­انگیزهای ویژه باشد. از میان متن­های ادبی کلاسیک فارسی، پایان­بندی برخی از متن­های عرفانی، ازجمله غزل­های دیوان شمس، همسو با معرفت­شناسی عرفانی، وجهی متمایز دارد. در این نوشتار، دلالت­انگیزی ویژۀ پایان­بندی در غزلیات شمس به‌شیوه توصیفی ـ تحلیلی دلالت­یابی و تفسیر شده است. نتیجه نشان می­دهد راوی ـ عاشق غزل­های دیوان شمس، همسو با معرفت­شناسی حاکم بر متن، هویت یا مقام سوژگیِ موقتی را که بنابه کنش بازنمایی یا روایتگریِ رخداد ـ وضعیت­ها در بخش آغازین و میانی روایت­ها به‌دست می­آورد، در پایان­بندی با توسل به کنش­های گفتاری خاموشی در معنای اصطلاحی آن پس می‌زند و مانع از تثبیت آن می­شود. به عبارت دیگر، راوی ـ عاشق غزلیات شمس در اغلب غزل­ها، پس از بازنمایی  اضطراب و اشتیاق برآمده از حضور و وحدت ازدست‌رفته سعی می­کند در پایان­بندی غزل­ها، بنابه «استعاره دوریِ» بازگشت به اصل و جهان پیشانشانگانی، با انجام و اجرای دو دسته از «کنش‌های گفتاریِ» خاموشی (شامل «خاموشی به‌مثابۀ سخن­ نگفتن» و «خاموشی به‌مثابۀ به‌نمایندگی سخن ­گفتن») به وانمایی یا اجرای حالِ حضور بپردازد و به‌صورت نمادین در آن تجربه شرکت کند. حسب این وانمایی، پایان­بندی غزل­­های مذکور به بستار نمی‌انجامد و با ساختاری حلقوی، خواننده ـ مشارک را با نوعی ناتمامی مواجه یا در آن تجربه شریک می‌کند.
واژه‌های کلیدی: پایان‌بندی، خاموشی، غزلیات شمس، کنش گفتاری، مولوی، وانمایی
متن کامل [PDF 555 kb]   (894 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: روایت شناسی
دریافت: 1398/12/12 | پذیرش: 1399/1/27 | انتشار: 1399/3/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.