بررسی انتقادی نقدهای واردشده به اندیشۀ 
تسامح مولوی در سدۀ اخیر

مصطفوی, ندا سادات; روحانی, رضا

جستجو در:

همه

صفحات وب

کتب

نشریات

مرکز نشر آثار علمی

نقد ادبی

دوره 13، شماره 50 - ( 1399 ) جلد 13 شماره 50 صفحات 204-169 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.20080360.1399.13.50.5.3

Mendeley

Zotero

RefWorks

Mostafavi N S, Ruhani R. A Critical Analysis of Criticisms Against Molana’s View on Indulgence. LCQ 2020; 13 (50) :169-204
URL: http://lcq.modares.ac.ir/article-29-40800-fa.html

مصطفوی ندا سادات، روحانی رضا. بررسی انتقادی نقدهای واردشده به اندیشۀ تسامح مولوی در سدۀ اخیر. نقد ادبی. 1399; 13 (50) :169-204

URL: http://lcq.modares.ac.ir/article-29-40800-fa.html

بررسی انتقادی نقدهای واردشده به اندیشۀ تسامح مولوی در سدۀ اخیر

ندا سادات مصطفوی¹

، رضا روحانی^*

1- دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کاشان
2- دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی ، R.ruhani@kashanu.ac.ir

چکیده: (4940 مشاهده)

مولوی، صاحب اثر عظیم مثنوی، از عارفان آزاداندیشی است که صلح و تسامح با دیگراندیشان را یکی از مبانی فکری و رفتاری خود قرار داده یا معرفی کرده است. او در آثار متعدد خود، به زبان و شیوه‌های مختلف اندرز، تمثیل و حکایت، در ترویج این اندیشه کوشیده و همگان را به پیروی از این سلوک فردی و اجتماعی فراخوانده است. اندیشۀ تسامح مولوی، مانند بسیاری دیگر از دیدگاه‌های وی، با نقد و انکار همراه شده است. در نوشتار حاضر، با رویکردی تحلیلی ـ انتقادی و با استفاده از شیوه‌های علمی تحلیل متن و استناد، نقدهای واردشده به این اندیشۀ مولوی بررسی شده است. هدف از این ارزیابی، علاوه‌بر معرفی و نقد دیدگاه‌‌های منکران اندیشه تسامح در عصر حاضر، رسیدن به شناختی روشن و حقیقی‌تر از کمّ‌و‌کیف این اندیشه مولوی است. براساس بررسی‌های انجام‌‌شده، چنین برداشت می‌شود که هم‌زیستی مسالمت‌آمیز پیروان ادیان مختلف در جامعه (پلورالیسم اجتماعی) در اندیشۀ مولوی، به پیروی از منابع و مبانی اسلام، جایگاه ویژه‌ای دارد؛ اما تکثرگرایی (پلورالیسم) دینی، ‌علی‌رغم برخی مشابهت‌ها و همگونی‌ها، ‌مورد قبول و تأیید مولوی نیست. همچنین با تحلیل و استناد به اصل حکایت‌ها و ابیات مولوی مشخص می‌شود که درواقع پلورالیست خواندن او درک ناقصی است که برخی روشن‌فکران یا منتقدان، با خلط یا مغالطه در افکار و اندیشه‌ها و استناد نامناسب به ابیات و حکایت‌هایی از مثنوی، به‌دست آورده‌اند.

واژه‌های کلیدی: پلورالیسم، تسامح، شمول‌گرایی، مولوی، نقدهای مثنوی

متن کامل [PDF 829 kb] (1082 دریافت)

نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: روش تحقیق ادبی
دریافت: 1398/11/29 | پذیرش: 1399/3/19 | انتشار: 1399/3/10

ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
	این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.