جستجو در مقالات منتشر شده
۱ نتیجه برای کمدی و الهجا
ابراهیم محمدی،
دوره ۱۷، شماره ۶۸ - ( ۱۲-۱۴۰۳ )
چکیده
پژوهشِ پیشِرو بر پایۀ الگوی «تفسیر بافتمند» و با تکیه بر قاعدۀ «سنت به‌مثابۀ بافت» به بررسی بازتاب «سنت انشاد شعر» در زبان نخستین ترجمۀ عربی برجایمانده از فن شعر یعنی ترجمۀ ابوبشر متی و مشخصاً ترجمۀ کمدی به هجو میپردازد. پیشفرض پژوهش این است که انشاد شعر در سنت ماهیت نمایشی داشته و ابوبشر متی به آن توجه داشته است، از این رو هنر انشاد یا برخوانی شعر را باید «بافت متنی» چیره بر ذهن و ادراک او و «متن پنهان» زبان ترجمۀ او از فن شعر ارسطو دانست. بررسی انجامشده نشان میدهد که برگردان کمدی به الهجا در ترجمۀ ابوبشر متی در دو چیز ریشه دارد: الف) پیوند کمدی و هجو در شبکۀ متنی مبدأ یعنی زبان و ادبیات یونانی با استناد به این واقعیت تاریخی که در کمدیهای یونان باستان گاه نشانههای هجو دیده میشود، ب) نمایش‌گونگی انشاد هجو در شبکۀ متنی مقصد یعنی زبان و ادبیات عربی با استناد به گزارشهای متعدد دربارۀ الگوی نمایشی شاعران در اجرای هجو. امتیاز کار متی، روش تلفیقی او در ترجمۀ اصطلاحات تخصصی فن شعر و ازجمله «کمدی» است، روشی که به حفظ ماهیت نمایشی کمدی در ترجمه انجامیده است؛ برگردان کمدی به هجو، برگردانی «دورگه و آستانه‌ای» و به بافت زبانی ـ ادبی مبدأ و مقصد نزدیک است؛ یعنی در زمینههای فرهنگی، ادبی و اجتماعی هر دو ریشه دارد.
