جستجو در مقالات منتشر شده
۱ نتیجه برای نظامی گنجوی
عباس واعظ زاده، ابوالقاسم قوام،
دوره ۱۲، شماره ۴۵ - ( ۴-۱۳۹۸ )
چکیده
نظامی گنجوی (۵۳۰ـ۶۱۴ق) با سرودن مثنویهای پنجگانۀ خود موسوم به خمسه/ پنجگنج بنیانگذار سنت خمسهسرایی در ادبیات فارسی و به‌تبع آن ادبیات ترکی شد که تا هشتصد سال در ایران و دامنۀ نفوذ فرهنگ ایرانی (هند و عثمانی) به حیات خود ادامه داد. در این گسترۀ زمانی و مکانی وسیع، دهها اثر با نام خمسه یا نامهای مشابه سروده شد. وجود این دسته از آثار که علاوهبر نام مشابه، دارای ویژگیهای مشترکی نیز هستند، از وجود نوعی در ادبیات فارسی و ترکی به‌نام «خمسه» حکایت دارد. هدف ما در این مقاله شناخت قراردادهای این نوع ادبی براساس خمسههای فارسیِ موجود است. برای این منظور، ضمن برشمردن خمسههای موجود یا مذکور ادب فارسی در مناطق و دورههای مختلف، به بررسی ویژگیهای این خمسهها پرداخته و قراردادهای اصلی و فرعی این نوع ادبی بیان شده است.
