---

این مقاله، همبستگی میان بازنمایی وجوه مختلف گفتار و اندیشه را در متون روایی بررسی و بر سخن غیر مستقیم آزاد تأکید می کند. پس از اشاره به بازنمایی گفتار و اندیشه از نظر ژنت، در بخش میانی مقاله، به وجوه رنگارنگ گفتار و اندیشه از محاکاتی ترین تا خودگوترین حالت اشاره و همبستگی میان این وجوه در پرتو آراء و نظرات صاحب نظران بررسی می شود. سپس، از میان این وجوه، بر سخن غیرمستقیم آزاد تمرکز و آرای نظریه ردازان از بالی تا چتمن، تولان و سرانجام مک هیل در پرتو اشاره به نمونه های داستانی مرور می شوند. در پایان این نتیجه حاصل می آید که وجوه اندیشه و گفتار، سخنان و افکار اشخاص داستانی و نیز راوی را بازتاب داده و سخن غیرمستقیم آزاد به سبب ماهیت دو پهلوی خود، به ابهام هنری و نیز کنایه دامن می زند.

---

در این مقاله، رویکرد هستی­شناسانه پسامدرن بر اساس نظریه مک­هیل در رمان عشق­کشی به شیوه توصیفی-تحلیلی بررسی می­شود. برایان مک­هیل، پست مدرنیسم را ادامه مدرنیسم می­داند. به اعتقاد او امر غالب در داستان مدرن، معرفت­شناسی و در داستان پسا­مدرن، هستی­شناسی است. این پژوهش نشان می­دهد، رمان عشق­کشی بیشتر به آشکار کردن جهان­های ممکن در داستان می­پردازد و مطابق نظریه مک­هیل، در بُعد هستی­شناسی نمود برجسته­تری دارد. در بررسی این رمان، تعامل میان جهان­های تو در توی «واقعیت» و «خیال» نشان داده شده و با استفاده از نظریه مک­هیل، ضمن کاویدن تشخیص­ناپذیری تخیل از امر واقع، تأثیر­پذیری و تبعیت واقعیت از خیال به نمایش گذاشته شده است. بهارلو با خلق داستان­های درونه­ای و تداخل سطوح روایی وقتی جهان­های متفاوت را در تقابل با یکدیگر قرار می­دهد یا هنگامی که با ترفندهای داستانی مرز میان آن­ها را نقض می­کند، در حقیقت، ملاحظات هستی­شناسانه را برمی­انگیزد. طبق نتایج به دست آمده بر اساس نظریه مک­هیل، رمان عشق­کشی به دلیل برجسته بودن در بُعد هستی­شناسی، مرز مدرنیسم را پشت سر گذاشته و به ساحت پسا­مدرن گام نهاده است.