جستجو در مقالات منتشر شده


۳۵۶ نتیجه برای فضا


دوره ۰، شماره ۰ - ( ۱۲-۱۴۰۲ )
چکیده

در این جستار قصد بر آن است تا براساس مدل انتخابی طرح‌­واره­‌های تصوّری «ایوانز و گرین» به این موضوع پرداخته شود که آیا میان فضایل و رذایل اخلاقی نهج‌­البلاغه به‌لحاظ نوع مفهوم‌سازی از نظر طرح‌واره‌های تصوّری شباهت یا تفاوتی وجود دارد. روش گردآوری داده‌ها به‌صورت فیش‌برداری، کتابخانه‎ای و نرم‌افزاری است. به‌منظور تحلیل داده‌های پژوهش ابتدا آموزه­‌های اخلاقی معناسازی­‌شده در نهج‌­البلاغه از طریق طرح‌واره‌های تصوّری انتخاب شده و سپس مورد بررسی قرار ­گرفته است. در حوزه­‌‌های مفهومی فضایل اخلاقی: تقوا، استقامت، انفاق و در حوزه­‌های مفهومی رذایل اخلاقی: حبّ دنیا، طمع و حسد است. توجّه به محدودیّت حجم مقاله دو مبنا علّت انتخاب را تشکیل داده است: بسامد بالای مفاهیم فضایل اخلاقی انتخاب‌شده نسبت به سایر مفاهیم در نهج‌البلاغه و تقابل مفاهیم رذایل اخلاقی با فضایل اخلاقی انتخاب‌شده. برای دستیابی به هدف در پیکره خطبه­‌ها و حکمت­‌های نهج‌­البلاغه حوزه‌­های مفهومی فضایل و رذایل اخلاقی در چهارچوب نظری طرح‌واره‌های تصوّری مورد بررسی و مقایسه قرارگرفته­ و تعداد طرح‌واره‌های موجود در هر یک از نمونه‌ها مشخص شده است. آنگاه براساس بسامدگیری نتایج روشن شده است. حاصل تحقیق بیانگر این است که طرح­‌واره‌­های نیرو با اختلاف زیاد بالاترین درصد فراوانی را نسبت به طرح‌واره‌های دیگر در میان فضایل و رذایل اخلاقی داشته‌اند. پس از آن طرح‌­واره‌­های توازن در رتبه دوم قرار­داشته‌اند. تشابه فضایل و رذایل اخلاقی نهج‌­البلاغه در استفاده از طرح‌­واره‌­های تصوّری بیانگر تمایل ذهنی و روحیّه خِرَدورزی و اعتدال‌گرای گوینده کلام (حضرت علی(ع)) است. عمده تمایز آن‌­ها مربوط به کاربست برخی زیرمجموعه‌های ارائه­‌شده برای این مقولات کلّی است.
 

دوره ۰، شماره ۰ - ( ۱۲-۱۴۰۲ )
چکیده



 روایت­های داستانی بسیاری از لایه­های معنایی را در خود به­همراه دارند. این لایه­های معنایی نظام­های درون­گفتمانی را دربرگرفته و تغییرات و تحولات آنها را نشان می­دهند. اریک لاندوفسکی با طرح نظام­های معنایی در پی دستیابی به حلقه­های گمشده معنا در بسترهای روایی بود. بسترهایی که کنش­های گفتمانی و روایی را نشان می­دهند. بر اساس چهار نظام معنایی لاندوفسکی که در این تحقیق بر دو نظام یعنی نظام «مکان-ورطه و چرخان» تاکید شده است، می‌توان به رمزگشایی نشانه‌های موجود در متن و ارتباط میان این نشانه‌ها با یکدیگر و جهان­بینی نویسنده پرداخت. پژوهش حاضر بر اساس رویکرد توصیفی-تحلیلی در پی دستیابی به لایه­های ظریف و منسجم معنایی در رمان سمفونی مُردگان نوشته عباس معروفی است. با توجه به چیره‌دست بودن نویسنده در خلق آثاری با شیوه‌ جریان سیال ذهن در این پژوهش بر آن هستیم تا نشان دهیم چگونه سوژه­ها با جهان پیرامون عجین شده­اند و همچنان که در حال گشودگی هستند، احساسات و تا حدی سرنوشت خود را به دیگری سرایت می‌دهند. همچنین با تحلیل نظام مکان-ورطه تا حد بسیاری به این مهم می‌رسیم که سوژه نمی‌تواند به تنهایی شکل دهنده سرنوشت خویش باشد و پس از اینکه خود را ناتوان می‌بیند ناچار به آنچه بخت و اقبال برای او در نظر گرفته است تن می‌دهد.
 

دوره ۰، شماره ۰ - ( ۱۲-۱۴۰۲ )
چکیده

در این پژوهش هندسۀ فضایی انواع کاربردهای حرف اضافۀ «در» در زبان فارسی معاصر از دیدگاه زبانشناسی شناختی بررسی و تحلیل می‌شود. چهارچوب نظری مورد استفاده در این مطالعه، رویکرد شناختی تالمی دربارۀ ساختاربندی فضایی در زبان است. این پژوهش تنها بر کاربردهای فیزیکیِ حرف اضافۀ «در» تأکید دارد و به کاربردهای استعاری نمی‌پردازد. از پیکرۀ هم‌شهری به‌عنوان منبع اصلی برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده و سپس چهارده کاربرد فیزیکی و متفاوت حرف اضافۀ «در» استخراج شد. در هریک از این کاربردها هندسۀ فضایی ‌نما و زمینه هر یک به‌تنهایی و ارتباط آنها با یکدیگر مورد مطالعه قرار گرفت و درنهایت، طرحواره‌های آنها ترسیم شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که کاربردهای فیزیکی حرف اضافۀ «در» نماها و زمینه‌هایی با ویژگی‌های هندسی متنوع را شامل می‌شود و از تعامل و یا تقابل آنها با یکدیگر هندسه‌های بدیعی به دست می‌آید که در همۀ آنها دو عامل «دربرگیرندگی» و «منبع کنترل» منجر به انتخاب «در» به‌عنوان حرف اضافۀ مناسب می‌شود. همچنین، در یک نوع از هندسه‌ها یک شئ زمینه سوم هم برای جانمایی دقیق نما در صحنه حضور دارد. برپایه یافته‌های این پژوهش طرحوارۀ «راه» نیز به شکلی سه‌بعدی و حجمی مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته‌ها نشان می‌دهد که در برخی نمونه‌ها نیز آنچه در روساخت جمله به‌عنوان زمینه مشخص شده ‌است، مجاز از زمینۀ واقعی است.
 

دوره ۰، شماره ۰ - ( ۱۰-۱۴۰۳ )
چکیده

نابرابری پدیده‌ای چندبعدی است. با توجه به شرایط و ویژگی‌های جغرافیایی هر منطقه، نابرابری‌ها در میان استان‌ها] مناطق [متفاوت هستند. هدف اساسی این مطالعه بررسی اثرات تورم و بیکاری به همراه متغیرهای سرانه مخارج واقعی دولت و سرانه واقعی تسهیلات پرداختی به عنوان شاخصی از توسعه مالی بر نابرابری چندبعدی در استان‌های ایران طی دوره زمانی ۱۳۷۹-۱۴۰۰ است. بدین منظور با استفاده از ریزداده‌های طرح هزینه (درآمد) خانوار ابتدا ضریب جینی چندبعدی در ۹ گروه عمده کالایی خوراک، پوشاک و کفش، مسکن، ارتباطات و حمل و نقل، آموزش، تفریحات و سرگرمی، بهداشت، اثاثیه و خدمات و سایر به تفکیک استان‌های کشور برآورد شده است. سپس براساس جدیدترین اطلاعات بین استانی موجود تورم، بیکاری، سرانه مخارج واقعی دولت و سرانه تسهیلات پرداختی واقعی، الگوی عامل‌های موثر بر نابرابری چندبعدی براساس مفهوم اقتصادسنجی فضایی برآورد شده است. نتایج نشان می‌دهد که تورم، بیکاری، سرانه مخارج واقعی دولت و سرانه تسهیلات واقعی پرداختی دارای اثرات مثبت و معنادار بر نابرابری چندبعدی در استان‌های ایران بوده است. همچنین براساس نتایج بدست آمده افزایش هریک از متغیرهای فوق سبب بدتر شدن وضعیت توزیع درآمد در استان‌های همجوار می‌شود.
 


دوره ۰، شماره ۰ - ( ۱۰-۱۴۰۳ )
چکیده

در این پژوهش، با هدف ارزیابی سیاست مالی چرخه­ ای و پایداری مالی در ایران، بررسی اثر سیاست مالی چرخه ­ای و پایداری مالی بر رشد اقتصادی در ایران و بررسی اثر متقابل بین سیاست مالی چرخه ­ای و پایداری مالی در ایران و با استفاده از داده­ های سالانه اقتصاد ایران در بازه زمانی ۱۳۴۹ تا ۱۴۰۰، از مدل ­های حالت-فضا با پارامتر متغیر در زمان و خودرگرسیون با وقفه‌های توزیع‌شده و روش کالمن فیلتر استفاده می ­شود. یافته­ های این پژوهش نشان می­ دهد: اول، دولت ایران در طول دوره مورد بررسی، با افزایش مخارج در دوره رونق و کاهش آن در دوره رکود، رفتاری موافق ­چرخه را اتخاذ کرده، و این رویکرد، موجب تشدید نوسانات اقتصادی و افزایش آسیب ­پذیری اقتصاد ایران در برابر شوک ­های برونزا شده است؛ دوم، سیاست مالی ایران در دوره مذکور، از نظر پایداری مالی با چالش مواجه بوده، به ­این­ معنی که دولت در واکنش به افزایش بدهی، مازاد بودجه خود را به‌میزان کافی افزایش نداده، که این امر، منجر به رشد بی­رویه بدهی دولت و  افزایش مخاطرات مالی شده است؛ سوم، رفتار موافق ­چرخه سیاست مالی و ناپایداری مالی در ایران، اثر منفی و معنی ­داری بر رشد اقتصادی دارند؛ چهارم، ناپایداری مالی در ایران، رفتار موافق ­چرخه سیاست مالی را افزایش داده و نوسانات چرخه­ های اقتصادی را تشدید می­ نماید و رفتار موافق ­چرخه سیاست مالی در ایران نیز، پایداری مالی را تضعیف می­ کند.


دوره ۰، شماره ۰ - ( ۱۰-۱۴۰۳ )
چکیده

نوسانات نرخ ارز می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی بر رفتار افراد در بازارهای مالی تأثیر بگذارد و موجب تشدید سوگیری‌های رفتاری ازجمله رفتار توده‌ای در میان سرمایه‌گذاران و خریداران بازار مسکن شود. لذا، سوگیری رفتار توده‌ای می‌تواند موجب ایجاد اشتباهات سیستماتیک افراد در سرمایه‌گذاری، مصرف و یا پس انداز شده و سبب شکل‌گیری فرهنگ وابستگی در تصمیمات اقتصادی افراد در بازارهای مالی علی‎الخصوص بازار مسکن گردد. از این‌رو، هدف از مطالعه حاضر، بررسی نقش فرهنگ وابستگی با توجه به نوسانات نرخ ارز بر ایجاد رفتار توده‌ای در بازار مسکن به تفکیک ۳۱ استان ایران طی بازه زمانی ۱۳۹۰ تا۱۴۰۰ به‌صورت تواتر فصلی با استفاده از رویکرد اقتصادسنجی فضایی است. پس از اطمینان از وجود اثر فضایی، مدل خودرگرسیون فضایی (SAR) برای استان‌های ایران انتخاب شد. نتایج حاصل از برآورد مدل، حاکی از آن است که نوسانات ناشی از نرخ ارز تأثیر مثبت و معنی­ داری بر بازار مسکن با توجه به مناطق هدف و مجاور دارد که موجب ایجاد رفتار توده‌ای در قالب نقش فرهنگ وابستگی در بازه زمانی مورد نظر شده است. از سایر نتایج تحقیق، متغیرهای نرخ تورم، شاخص تراکم جمعیت و لگاریتم حجم معاملات بورس، تأثیر مثبت و معنادار بر بازار مسکن دارند، درحالی‌که، متغیر لگاریتم مسافت از مرکز استان تهران، تأثیر منفی و معنادار بر بازار مسکن در استان‌های ایران دارد.


دوره ۰، شماره ۰ - ( ۱۰-۱۴۰۳ )
چکیده

هدف تعمیق مالی ارتقای توسعه اقتصادی است. در سال‌های گذشته، اقتصاد دیجیتال به دستاوردهای توسعه قابل‌توجهی دست‌یافته است و نقش آن در هدایت و حمایت از توسعه اقتصادی و اجتماعی پایدار به‌طور فزاینده‌ای برجسته شده است. این پژوهش بر اساس داده‌های تابلویی از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ در سطح کشورهای عضو منا است و یک سیستم شاخص جامع برای توسعه دیجیتال با استفاده از روش اقتصادسنجی فضایی ایجاد می‌کند. همچنین از پانل پویای تصادفی با مدل گشتاورهای تعمیم‌یافته فضایی دوربین SGMM-DPD-SDM با کاربرد ضرایب دومرحله‌ای آرلانو- باور/ بوندل باند به‌منظور برآورد مدل اقتصادسنجی استفاده خواهد کرد. برای تعیین ماتریس مجاورت از روش مجاورت و همبستگی در قالب یک ماتریس مربعی ۱۶ در ۱۶ استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که تعمیق مالی به‌طور قابل‌توجهی سطح توسعه دیجیتال را بهبود می‌بخشد همچنین اثرات فضایی تعمیق مالی نشان می‌دهد که تعمیق مالی اثر فضایی مثبت بر کشور موردنظر دارد. طبق برآورد وقفه اول فضایی متغیر وابسته میانگین وزنی توسعه دیجیتال هر کشور مؤثر بر توسعه دیجیتال کشور موردمطالعه است؛ به‌طوری‌که هر چه کشورهای مجاور توسعه دیجیتال بالاتری داشته باشند توسعه دیجیتال آن کشور بالاتر می‌رود و میزان اثرگذاری آن به مقدار ۸۲/۰ است. ضرایب برآورد شده متغیرهای رشد اقتصادی، اندازه دولت و درجه باز بودن اقتصاد اثر مثبت و مستقیمی بر توسعه دیجیتال دارد. همچنین این متغیرها اثرات فضایی و منطقه ­ای و غیرمستقیمی بر توسعه دیجیتال دارند. در بین متغیرهای فضایی و مجاورت دوربین تمامی متغیرها معنادار بوده که مهر تأییدی بر وجود اثرات فضایی و منطقه‌ای متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته است.


دوره ۱، شماره ۱ - ( ۷-۱۳۹۰ )
چکیده

طراحی و احداث بوستان های محلی، به عنوان بخشی از فضای سبز شهری، از موضوعات مهم در طراحی و برنامه ریزی شهرهای معاصر هستند. مطالعات نشان می دهند؛ در کشورهای در حال توسعه مانند ایران، توجه به بوستان های محلی بیشتر با هدف تأمین حداقل فضای سبز مورد نیاز برای شهرها صورت می پذیرد؛ اما مسئله اصلی اینجاست که با وجود اثر گذاری این بوستان ها بر نوع و کیفیت روابط میان شهروندان، کیفیت و چگونگی این تأثیرات در طراحی بوستان ها به دقت تبیین نمی شوند. از این رو، پرسش های این پژوهش عبارتند از: ۱ بوستان های محلی چه ارتباطی با کیفیت روابط اجتماعی در محله ها دارند؟؛ ۲ چگونه می توان با استفاده از ظرفیت های فضاهای سبز محلی به توسعه روابط محله ای پرداخت؟ برای پاسخ گویی به سؤالات تحقیق، از روش تحقیق توصیفی  تحلیلی و از راهکارهای ترکیبی استفاده شده است. برای تحلیل ابعاد مختلف این مسئله، دو نمونه از بوستان های شهری موفق در یک کشور توسعه یافته و یک نمونه بوستان محلی در ایران انتخاب شده اند. در این پژوهش ضمن تحلیل کیفیت عملکرد این بوستان ها در فضای شهری، کوشش شده است جنبه های مختلف تأثیر گذاری این بوستان ها بر روابط محل های استخراج شود و بر این اساس، راهکارهایی برای طراحی بوستان های محلی در کشورهای در حال توسعه مانند ایران پیشنهاد شود.

دوره ۱، شماره ۱ - ( ۱۰-۱۳۹۷ )
چکیده

اهداف: امروزه به‌دنبال تغییر وسیع در مناسبات اقتصادی، سیاسی و غیره، ساختار فضایی شهرها به‌ویژه کلان‌شهرها در معرض تحولات سریعی قرار دارند. با توجه به تاثیرپذیری فضا از مولفه‌های ساختاری و به‌ویژه مولفه سیاست (قدرت) از یک‌سو و وجود درآمدهای نفتی و ویژگی‌های ساختاری خاص ایران از سوی دیگر، توجه به تحولات فضایی کلان‌شهرها از منظر سیاست و قدرت ضرورت می‌یابد. هدف پژوهش حاضر، بررسی الگوی تحولات فضایی کلان‌شهرهای تهران و تبریز در بستر اقتصاد نفتی ایران بود.
ابزار و روش‌ها: در این پژوهش تحلیلی- توصیفی، داده‌ها، اطلاعات و مفاهیم مورد نیاز در ارتباط با شاخص‌های تبیین‌کننده تحولات فضایی کلان‌شهرهای تهران و تبریز علاوه بر جمع‌آوری به‌صورت مستقیم با دسترسی به برخی منابع اطلاعاتی از جمله سایت بانک مرکزی و مرکز آمار نیز جمع‌آوری شد. در بخش مبانی نظری، عمده مطالعات به‌صورت کتابخانه‌ای انجام شد. برای تعیین وجود رابطه بین درآمدهای نفتی کشور و پروانه‌های ساختمانی صادرشده توسط شهرداری دو کلان‌شهر تهران و تبریز، از ضریب همبستگی پیرسون و سپس آزمون رگرسیون همزمان استفاده شد.
یافته‌ها: میزان درآمدهای نفتی با تعداد پروانه‌های ساختمانی صادرشده در کلان‌شهر تبریز (۵۶۶۳/۰=r؛ ۰۰۲۵/۰=p) و همچنین با تعداد پروانه‌های ساختمانی صادرشده در کلان‌شهر تهران (۷۴۴۰/۰=r؛ ۰۰۰۵/۰=pهمبستگی مستقیم داشت. میزان درآمدهای نفتی توانست ۶۳/۵۶% تعداد پروانه‌های ساختمانی صادرشده در کلان‌شهر تبریز و ۴۰/۷۴% تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده در کلان‌شهر تهران را تبیین نماید.
نتیجه‌گیری: تولید، تحولات فضا و فعالیت‌های ساختمانی در کلان‌شهرهای تهران و تبریز تحت تاثیر مستقیم درآمدهای نفتی قرار دارد.
 

دوره ۱، شماره ۱ - ( ۱۰-۱۳۹۷ )
چکیده

اهداف: نظم فضایی تحت تاثیر پدیده‌های طبیعی و انسانی، شبکه شهری را تشکیل می‌دهد. در نظام شهری متعادل به‌‌علت وجود عملکردها و فعالیت‌های سلسله‌مراتبی در شهرهای مختلف و ارایه خدمات متناسب با جمعیت موجود، پیوندهای سلسله‌مراتبی بین آنها برقرار است. هدف پژوهش حاضر، بررسی چگونگی شبکه شهری براساس تحلیل عملکردی و عوامل موثر بر تغییر شکل شبکه شهری استان خراسان رضوی بود.
ابزار و روش‌ها: پژوهش توصیفی- تحلیلی حاضر در سال ۱۳۹۴ به‌روش پیمایشی، بین ۱۱۸ نفر از کارشناسان استانداری، اداره کل راه و شهرسازی استان خراسان رضوی، فرمانداری‌ها، شهرداری‌ها، جهاد دانشگاهی دانشگاه فردوسی، اساتید جغرافیای دانشگاه فردوسی مشهد و شهرداران شهرهای خراسان رضوی انجام شد که به‌روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش‌نامه محقق‌ساخته بود. عوامل موثر بر عدم تعادل فضایی از طریق مدل‌سازی معادله ساختاری از نوع تحلیل عاملی تاییدی و اکتشافی و با استفاده از نرم‌افزار SPSS ۲۲ و Lisrel ۸,۵۲ ارزیابی شد.
یافته‌ها: عوامل اقتصادی، زیربنایی و سیاسی با بار عاملی ۷۷/۰، ۷۵/۰ و ۷۰/۰ بیشترین تاثیر را در عدم تعادل فضایی داشتند.
نتیجه‌گیری: شهر مشهد در بالاترین و شهر باجگیران در پایین‌ترین سطح از نظر عوامل توسعه قرار دارند. از بین عوامل موثر در عدم تعادل فضایی، تغییرات تقسیمات کشوری در سطح استان (تبدیل روستا به شهر)، حاکمیت نظام بسیط متمرکز، عدم توجه به نقش شهرهای میانی در تقسیم کار (عوامل سیاسی)، تمرکز فعالیت‌ها در کلان‌شهرها، تخصیص اعتبارات به‌طور نامتناسب در سطح استان و تمرکز نقش‌ها در مشهد (عوامل اقتصادی) و تمرکز خدمات برتر آموزشی و بهداشتی- درمانی (عوامل زیربنایی) نقش موثرتری دارند.

دوره ۱، شماره ۱ - ( ۱۰-۱۳۹۷ )
چکیده

مقدمه: امروزه تهران به‌واسطه تراکم مشکلات در ابعاد طبیعی و انسانی، مهم‌ترین چالش مدیریت سیاسی فضا در کشور است. از مهم‌ترین ابعاد این چالش، تراکم جمعیت و فقدان مدیریت هماهنگ برای چیره‌شدن بر این مشکل و مشکلات ناشی از آن است. از آنجا که نمی‌توان از نظر فضایی تهران را جدا از پس‌کرانه دور و نزدیک در نظر گرفت، اولین مساله‌ای که به‌چشم می‌آید فقدان عدالت فضایی/جغرافیایی در این پس‌کرانه‌ها است. مشکلات تهران در سه مقیاس کالبدی- سکونت‌گاهی، منطقه‌ای و ملی قابل ‌تحلیل هستند. این پژوهش توصیفی- تحلیلی با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای و با هدف تحلیل عدالت فضایی در ایران و سامان‌دهی سیاسی فضایی شهر تهران انجام شد.
نتیجه‌گیری: فقدان رویکرد آمایش و توسعه پایدار در مقیاس ملی، منطقه‌ای و محلی در نظام برنامه‌ریزی ایران قبل از هر چیز منجر به تمرکزگرایی شدید و نهادینه‌ شده و شکل‌گیری الگوی مرکز پیرامون در کشور را نیز در پی داشته است. عملکرد برنامه‌های توسعه قبل و بعد از انقلاب نیز به نامتوازن‌شدن الگوی حاکم بر ساختار فضایی کشور منجر شده است. همچنین بی‌عدالتی فضایی/جغرافیایی در کشور و به‌تبع آن در استان تهران و همچنین فقدان مدیریت یکپارچه در مدیریت شهری تهران مشکلات امروز تهران را سبب شده است. برای حل مشکلات تهران و اداره بهینه آن باید با توجه به منابع موجود با رویکرد آمایش عادلانه به فضا و در قالب استراتژی آمایش سرزمین با استفاده از تاکتیک عدالت فضایی در سه افق کوتاه، میان و بلندمدت برنامه‌ریزی کرد، تا زمینه اداره بهینه شهر تهران فراهم شود.

دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۰-۱۳۸۸ )
چکیده

استفاده از اینترنت در ایران نیز به‌موازات جهان همواره رو به فزونی است و هر روز و هر ساعت بر تعداد کاربران این پدیده افزوده می‌شود. همین گسترش فراوان و ویژگی‌های انحصاری اینترنت توانسته است بسیاری از وجوه زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار دهد. یکی از ابعادی که اینترنت در آن توانایی‌های خود را به رخ می‌کشد، عرصۀ ارتباطات میان‌فردی است. کاربران اینترنت در این حوزه گونه‌ای جدید از ارتباطات را با ارزش‌ها، هنجارها و هژمونی متفاوت با زندگی روزمره خود فرا می‌گیرند. همین عامل باعث می‌شود تا آن‌ها با گونه‌ای جدید از ارتباط آشنا شوند. بی‌شک، یکی از ابزارهای ارتباط میان افراد جامعه، نام‌هایی است که افراد بر اشیاء، اشخاص و یا بر خود می‌نهند. این تحقیق در پی بررسی ویژگی‌های نام‌هایی است که افراد برای خود در اتاق‌های گفت‌وگو انتخاب می‌کنند. در این پژوهش با استفاده از آرای بوردیو، گافمن و بحث حوزۀ عمومی که از سوی هابرماس ارئه شد و گسترش یافت، تلاش شده است اسامی مستعار ایرانیان در اتاق‌های گفت‌وگوی سایت یاهو تجزیه و تحلیل شود. به‌این منظور، از شیوۀ تحلیل محتوای کیفی و در مراحلی نیز از رایانه استفاده شده است. در مجموع، بیش از ششصد اسم مستعار تحلیل، و در پایان نیز گونه‌شناسی این نام‌ها ارائه شده است. در این تحقیق دریافتیم افراد گاه تلاش می‌کنند با استفاده از اسامی انتخابی، خود را به‌گونه‌ای دلپذیر برای دیگران بازنمایی کنند و گاه با استفاده از طنز و اسامی ناهنجار، ارزش‌ها و روابط اجتماعی دنیای واقع را به سخره بگیرند.

دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۹۶ )
چکیده

هدف از ارائه این مقاله، تحلیل عملکرد شیمیایی بسترهای کاتالیستی پراکسید هیدروژن به دو روش عددی و پارامتری می‌باشد. عملکرد شیمیایی مناسب بستر کاتالیستی‏، به عنوان یکی از اجزاء اصلی رانشگرها‏ی تک‌پیشرانه، نقش به سزایی در رسیدن به دو هدف اصلی در طراحی (کمینه‌سازی وزن و بیشینه‌سازی ضربه ویژه) ایفا می‌کند. بنابراین، به‌منظور بررسی تأثیر قطر گرانول (گوی‌های) کاتالیستی بر نحوه عملکرد شیمیایی بستر، طول بهینه و میزان افت فشار، شبیه‌سازی‌هایی برای بسترهای با قطرهای مختلف گوی‌های کاتالیستی به قطرهای ۴/۰ الی ۹/۰ صورت پذیرفته است. در شبیه‌سازی‌ها، پراکسیدهیدروژن ۹۰%، با سرعتی ۰۱۴/۰ متر بر ثانیه به عنوان سیال ورودی تعریف گردیده است. در هر شبیه‌سازی، تغییرات غلظت اجزاء واکنش در طول بستر کاتالیستی برای ورودی جریان پراکسیدهیدروژن مایع تعیین‌شده است. محاسبه افت فشار در اثر عبور جریان در طول بستر کاتالیستی، از دیگر فعالیت‌های این مطالعه است. نتایج این مطالعه حاکی از آنست که با افزایش قطر گوی‌های کاتالیستی، میزان سطح مؤثر واکنش کاهش پیداکرده و طول مورد نیاز بستر کاتالیستی جهت تجزیه کامل پیش‌رانه نیز افزایش می‌یابد. علاوه بر طول مورد نیاز برای تجزیه کامل پراکسیدهیدروژن، افت فشار ایجادشده در بسترهای کاتالیستی مختلف نیز محاسبه و مورد ارزیابی قرارگرفته است. نتایج بررسی افت فشار بستر کاتالیستی نشان می‌دهد که در یک سرعت پیش‌رانه مشخص، در قطر خاصی کمینه افت فشار ایجاد خواهد شد. دلیل این امر برهم‌کنش تأثیرات میزان سطح واکنش و طول بستر کاتالیستی بر افت فشار ایجادشده در طی فرآیند تجزیه پیش‌رانه نسبت داده شد. صحه‌گذاری و تایید نتایج تحلیل با نتایج تجربی صورت پذیرفته است.

دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۰-۱۳۹۸ )
چکیده

اهداف: گردشگری که امروزه از آن به‌عنوان صنعت پاک یاد می‌شود یکی از مسایل مهمی است که به دلیل تاثیرات زیادی که بر اقتصاد جوامع می‌گذارد نمی‌توان آن را نادیده گرفت. به‌منظور توسعه مناطق گردشگری، ابتدا بایستی این مناطق مستعد شناسایی شوند. هدف این پژوهش ارایه الگوی بهینه توسعه فضایی مناطق نمونه گردشگری در استان تهران با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره TOPSIS بود.
ابزار و روش‌ها: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی- توسعه‌ای و به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است که در سال ۱۳۹۵ انجام شد. جامعه‌ آماری پژوهش شامل کارشناسان، صاحب‌نظران، برنامه‌ریزان گردشگری و کارشناسان اداره‌ میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به تعداد ۳۰ نفر بود. برای جمع‌آوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه‌ای و سازمانی و بررسی‌های میدانی، مانند پرسش‌نامه، مصاحبه و مشاهده استفاده شد. به‌منظور گروه‌بندی مناطق، تکنیک تصمیم‌گیری چندمعیاره TOPSIS به‌کار گرفته و از ۱۰ شاخص در استان استفاده شد. برای خوشه‌بندی از نرم‌افزار ArcGIS۱۰.۲ استفاده شد.
یافته‌ها: استان تهران در راستای توسعه فضایی بهینه صنعت گردشگری به ۳ خوشه تقسیم‌ شد که در آن، نواحی شرقی و شمالی استان در خوشه ۱، نواحی غربی، مرکزی و جنوب شرقی استان در خوشه ۲ و نواحی جنوب غربی استان در خوشه ۳ قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری: به‌منظور ارایه الگوی بهینه توسعه فضایی مناطق نمونه گردشگری در استان تهران با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره TOPSIS، ۳خوشه استان تهران از یکدیگر تفکیک می‌شوند که شامل خوشه ۱ (مناطق شرقی و شمالی)، خوشه ۲ (مناطق غربی، مرکزی و جنوب شرقی) و خوشه ۳ (مناطق جنوب غربی) هستند.
 

دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۰-۱۳۹۸ )
چکیده

مقدمه: جغرافیای انتخابات به‌عنوان یکی از پویاترین و دیرپاترین گرایش‌های جغرافیای سیاسی، بیش از دیگر گرایش‌ها با افت‌وخیز همراه بوده است. هستی‌شناسی عینی پدیده رای و توزیع فضایی آرا، این گرایش را در پیوند با رویکرد فضایی قرار داده، به‌گونه‌ای که درصد بالایی از آثار موجود در گستره جغرافیای انتخابات براساس چنین دیدگاهی نوشته‌ شده‌اند. با افت دیدگاه اثبات‌گرایی، آثار جغرافیای انتخابات نیز رو به کاستی نهادند. چیرگی پژوهش‌های توصیفی، مصداقی و کاربردی فاقد بنیان نظری و فلسفی محکم بر نوشته‌های بنیادی و نظری، بزرگ‌ترین کاستی امروزین جغرافیای انتخابات در سطح بین‌الملل و نیز در ایران است. هدف پژوهش حاضر که از نوع تحقیقات بنیادی نظری است، تبیین رویکردهای غالب نظری در جغرافیای انتخابات بود.
نتیجه‌گیری: جغرافیای انتخابات را می‌توان در قالب پنج رویکرد نظری واکاوی کرد. رویکرد نخست، رویکرد سنتی است که در قالب مکتب ناحیه‌ای و روابط انسان- محیط به واکاوی الگوهای فضایی رای‌دهی می‌پردازد. رویکرد دوم، رویکرد فضایی- رفتاری است که بر پایه مکتب فضایی به بررسی رفتار رای‌دهی براساس اندازه‌گیری و تحلیل متغیرهای فضایی کلیدی می‌پردازد. رویکرد سوم، رویکرد رادیکال است که براساس مکتب جغرافیای رادیکال به مفصل‌بندی نظری و آشکارکردن مکانیزم‌هایی می‌پردازد که به فرآیندهای انتخاباتی شکل می‌دهند. رویکرد چهارم، رویکرد مکان‌محور است که براساس مکتب جغرافیای انسان‌گرا و نظریه ساختاربندی به بررسی تاثیر متن و زمینه جغرافیایی- تاریخی بر رفتار انتخاباتی می‌پردازد و رویکرد پنجم، رویکرد انتقادی است که براساس مکاتبی مانند فمینیسم، پساساختارگرایی و پست‌مدرنیسم به نقد رویکردهای موجود به مطالعه جغرافیای انتخابات و ارایه خوانش‌های جایگزین از جغرافیای انتخابات می‌پردازند.

دوره ۱، شماره ۲ - ( ۱۰-۱۳۹۸ )
چکیده

مقدمه: مهم‌ترین هدف سازمان‌دهی فضا در هر کشوری، در ابتدا ارایه بهینه خدمات به حداکثر شهروندان و سپس اداره و کنترل افراد ساکن در یک کشور است. فضای جغرافیایی ایران به‌رغم تلاش‌های زیاد از عدالت فضایی دور بوده و ساختار مرکز- پیرامون الگوی غالب روابط فضایی آن می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی بنیادهای بی‌عدالتی فضایی در ایران انجام شد. مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و تکیه بر منابع کتابخانه‌ای سعی در شناسایی و دسته‌بندی عناصر موثر بر بی‌عدالتی فضایی در ایران را داشت.
نتیجه‌گیری: بی‌عدالتی فضایی در ایران از دو زمینه اصلی شامل شرایط طبیعی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی هر مکان جغرافیایی (خصوصیات ذاتی مناطق) و اقتصاد سیاسی فضا، تصمیمات سیاست‌گزاران و برنامه‌ریزان اقتصادی منشا می‌گیرد. مناطق پیرامونی با ۱۶ استان و مناطق مرکزی با ۱۴ استان (به احتساب استان البرز) ساختار فضایی سیاسی ایران را شکل می‌دهند. حدود ۵۰% مساحت و ۷/۵۰% جمعیت کشور به مناطق پیرامونی تعلق دارد، این امر بیانگر آن است که ۵۰% حجم توسعه کشور باید در مناطق مرزی متمرکز شود تا تعادل‌های منطقه‌ای در ساختار فضایی ایران برقرار گردد، این در حالی است که تمرکز امکانات و خدمات در مرکز، موجب دورافتادگی برخی از استان‌ها و محرومیت آنها از این مواهب شده است.

دوره ۱، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۹ )
چکیده

فضاهای شهری، نظیر خیابانها، میادین، بازارها و فضاهای باز از جمله مهمترین فضاها در بازتاب فرهنگ یک کشور و تأمین اجزاء و عناصر هویت آن هستند. کیفیت این فضاها بر نحوه انجام فعالیتها و میزان حضورپذیری آنها تأثیر گذار است. فضاهای شهری عرصه­ هایی برای تعاملات اجتماعی و فرهنگیِ مردمان هر جامعه هستند. زمینه سازی برای چنین عرصه هایی، نیازمند ایجاد تمهیدات کالبدی و عملکردی لازم است. هدف از این تحقیق ارائه راه­کارهایی برای مناسب سازی فضاهای شهری به منظور وقوع رخدادهای فرهنگی و جمعی می­باشد. برای انجام مطالعات میدانی محدوده بازار تهران انتخاب شد. انتخاب این محدوده به این دلیل بود که محدوده بازار تهران در بافت تاریخی و مرکزی شهر تهران واقع شده و از دیرباز محل آمد و شد مردمان و  تعاملات اجتماعی بوده و همچنین بستر تحولات متعدد در طول تاریخ شهر تهران است. این محدوده  جزء محدوده های هویت بخش شهر تهران نیز قلمداد می­شود. روش تحقیق این پژوهش تحلیلی- توصیفی و با استناد به اسناد تاریخی و مشاهدات میدانی می­باشد . در این تحقیق پس از مطالعات نظری و بدست آوردن چارچوب مفهومی،  به شناخت و تحلیل محدوده مطالعاتی از طریق انجام مشاهدات میدانیِ کارشناس محور اقدام شده است. در ادامه برای تحلیل داده های تحقیق از  جدول تحلیل سوات استفاده گردید. در پایان بر اساس تحلیل های جدول سوات اهداف عملیاتی ، راهبردها و راه­کارهای کالبدی و عملکردی برای تحقق هدف اصلی پژوهش (مناسب سازی محدوده مورد مطالعه، برای برگزاری مراسم فرهنگی و جمعی ) ارائه شدند . 

دوره ۱، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۹ )
چکیده

مصالح هوشمند شکل­دهنده پوسته­ها با فعالیت ویژه خود بر اصالت دهندگی به فضا و نمایش هویت یک جامعه تأثیرگذار می­باشند و مانند هر تکنولوژی و عنصری آثار و پیامدهای خود را داشته و می‌توان گفت که بر اساس جذابیت­های بصری و فلسفه عصر ارتباطات و بصری­سازی فرهنگ جوامع بنیان نهاده شده­اند. تحقیق حاضر به دنبال آن است که تأثیرات مصالح و پوسته های هوشمند را از  جنبه روانی و ناهنجاری­های فکری و فرهنگی بازشناسی کرده و به استفاده منطقی از آن از سوی طراحان متناسب با فرهنگ و ساختار فکری جامعه ایرانی کمک نماید. این پژوهش دارای ابعاد اثباتی-محتوایی و هنجاری-محتوایی بوده و از حیث روش شناسی، روش توصیفی و تحلیلی همراه با راهبرد کیفی را شامل می‌شود. اخذ اطلاعات مبتنی بر مطالعات کتابخانه­ای و اسنادی صورت پذیرفته ­است. آثار و پیامدهای کالبدی و محتوایی مصالح هوشمند شکل­دهنده سطوح بر مبنای فرهنگ بصری در وجه ادراکی: حقیقت و واقعیت، زمان و مکان، تجربه و واقعه، برابری و عدالت، دانش و اطلاع را در یک جامعه مورد خدشه قرار داده و قاطعیت را با سماجت، سخاوت را با اسراف، بردباری را با بی‌تفاوتی، پایبندی را با سعه‌صدر و زیبایی را با تظاهر یکسان انگاشته و فرهنگ­سازی می­نمایند و در وجه حسی: یکسان انگاری، دوری و فاصله از جهان هستی، خدشه به سایر حواس، خدشه به پیام و معنای فرستنده پیام، جدایی، انزوا، دل‌بستگی ظاهری، محدود کردن سلیقه، غیرانسانی بودن معماری و شهرسازی از نتایج حاصل از بهره‌گیری روزافزون آن می‌باشد.

دوره ۱، شماره ۲ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده

چکیده
"هرزه­پردازی اینترنتی"، پرداختن به رفتارهای مربوط به محتوای جذاب جنسی از طریق اینترنت است. آسیب­ها­، ماهیت بهره­کشانه و برخلاف رضایت هرزه­پردازی برای کودکان و نوجوانان، موجب واکنش جامعه جهانی و تصویب چندین سند بین­المللی شده است که جرم­انگاری و همکاری دولت­ها در مبارزه با این رفتار را پیش­بینی کرده­اند، اما هرزه­پردازی بزرگسالان، با آرای موافق و مخالف مواجه است. موافقان، آن را نشانه آزادی زنان­، دارای منفعت مادی و مانع خشونت معرفی می­کنند و مخالفان، آن را نقض ارزش­های اخلاقی، حقوق بشر و موجب تحقیر زنان می­دانند. در حقوق ایران این پدیده شامل کودکان، نوجوانان و بزرگسالان است و برای معرفی آن از واژه­های مبتذل، مستهجن و هرزه­نگاری استفاده می­شود. مطابق آموزه­های شریعت اسلامی، هرزه­پردازی اینترنتی، رفتاری حرام و مغایر ارزش­های اخلاقی چون عفت و پاکدامنی است که پرداختن به آن موجب حیاءزدایی و شیوع فحشاء است و مقررات متعددی شامل قانون مجازات اسلامی و قانون حمایت از اطفال و نوجوانان، آن را جرم­انگاری و نظم نوینی را در این مورد ایجاد کرده­اند. بر این مبنا، رفتارهای مجرمانه مرتبط با هرزه­پردازی اینترنتی شامل رفتارهای مجرمانه اصلی، پیوسته و یاورانه است که هر یک مفهوم و عناصر ویژه­ای دارند. پژوهش حاضر پیشنهاد می­کند قانونی جامع، هرزه­پردازی را در سه سطح بسیار بی­شرمانه، بی­شرمانه و ناپسند درجه­بندی نماید و ضمن حمایت افتراقی از افراد آسیب­پذیر، طبق درجه هرزه­پردازی، گونه­های مختلف آن را مشمول واکنش­های مناسب انتظامی و کیفری قرار دهد.
 
واژگان کلیدی: هرزه­پردازی اینترنتی، مبتذل، مستهجن، فضای مجازی

دوره ۱، شماره ۲ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده

چکیده
اصرار در به کار بردن لفظ رابطه نامشروع بر رفتارهایی همچون ارسال عکس و فیلم یا متن بین زنان و مردان در فضای مجازی، سبب درک نادرست از رفتار ارتکابی و جرم دانستن یا جرم ندانستن این رفتار بر مبنای ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی شده است؛ این درحالی است که رکن مادی چنین رفتاری منطبق با مواد قانونیِ دیگری است. همواره درک درست از رکن مادی یک رفتار است که ما را به رکن قانونی و جرم بودن یا نبودن آن رهنمون می­سازد. صِرف استعمال لفظ رابطه نامشروع به جهت ارسال متن، فیلم و عکس بین یک زن و مرد نمی­تواند موجبی برای تحمیل یک عنوان سنگین شرعی با مجازات سنگین­تر بر یک رفتار صرفا مجازی باشد. این رفتار ارتکابی می­تواند مخاطبان دیگری را نیز در­­بر ­گیرد. در حقیقت، رکن مادی چنین رفتاری، ماهیت دیگری دارد که آن را از شمول حکم ماده ۶۳۷ خارج می­سازد و به ماده ۱۴ قانون جرائم رایانه­ای نزدیک می­کند.
     این پژوهش، با هدف بررسی ماهیت و رکن مادی رابطه نامشروع مجازی و تشخیص صحیح رکن قانونی آن شکل یافته است تا اینکه رفتاری نامتناجنس در میان مصادیق ماده ۶۳۷ گنجانده نشود؛ ضمن آنکه اصول و قواعد قانونی، معافیتی و صلاحیتی نادیده انگاشته نشود.
 
واژگان کلیدی: رکن قانونی، رکن مادی، رابطه نامشروع، فضای مجازی.

صفحه ۱ از ۱۸    
اولین
قبلی
۱
...