---

مطابق استدلال مصالحه­ گرایان (تقلیل ­گرایان) در معرفت ­شناسی اختلاف نظر، اختلاف نظر با همتای معرفتی، به دلیل بروز تقارن معرفتی، منجر به کاهش (تقلیل) سطح اطمینان و توجیه باور مورد اختلاف­ می ­گردد. با این حال بسیاری از افراد مذهبی، منکر همتایی طرفین هستند. آنها به شواهد خصوصی و تجارب دینی­ ای ارجاع می ­دهند که به صورت شخصی در اختیار دارند و فرد مخالف شان آنها را در اختیار ندارد. بدین ترتیب، دینداران با اشاره به این شواهد و تجارب خصوصی، بروز تقارن معرفتی را انکار می­ کنند و چالشی را پیش­ روی مصالحه­ گرایان قرار می­ دهند. در این مقاله سعی می ­شود با اضافه‌کردن شرط ارایه «تبیین­ بدیل» به شروط متعارف همتای معرفتی، به این چالش پاسخ داده شود. ما ضمن اشاره به برخی از مزیت­ های پاسخ فوق، نشان خواهیم داد که تبیین بدیلِ مطلوبی که مورد انتظار مصالحه‌گرایان است، در اختلاف نظرهای دینی به راحتی قابل ارایه نیست.
 

---

رمز گشایی روایت بی بی ها چکیده : اسطوره ها و روایتهای اسطوره ای چند معنی و چند ارزه اند . این بدان معناست که اسطوره ها و روایتهای اسطوره ای در افق معنایی هر متن و دوره ، می توانند از لحاظ روساخت و ژرف ساخت تغییر و تحول یابند. روایت بی بی ها دارای دو ساختار پاگشایی و «دین آیین » هستند. اسطوره و روایت بی بی ها چون « بی بی شهربانو» ری و « بی بی شاه زینب » یزدل کاشان اگر چه دارای ژرف ساخت قربانی شدن پریان هستند اما در دوره های اسلامی با توجه به باز آفرینی دوباره روایتها و همچنین شکل و شمایل بناهای باز سازی شده ، نشانگر تجربه امرقدسی و پیوند با زمان مقدس هستند . از نشانه های تجربه دینی و نزدیکی به امر قدسی یا حداقل میل به آن ، « رازمندی» ، « هیبت» و «عظمت »است که در نهایت دلیل تجلی اوصاف امر قدسی است . این نمودها و نشانه ها در اجزا و ساختار روایتهای راویان و بناهای مربوط به آن آشکار می گردد. کلید واژه ها : بی بی ، نشانه ، روایت ، تجربه دینی ، اسطوره . Key word : Bibi, sign,narration, religious experience ,myth .

---

فهم ما از واقعیت تابع روش دانستن ماست و با تغییر روش دانستن، شناخت ما نیز متحول می­شود. در شرایط رویا رویی با واقعیت­های چندلایه و پیچیده معنوی، برای فهم واقعیت، ناگزیر از اتخاذ روش­های پدیدارشناختی هستیم که مدعای اصلی آن ها، کشف معانی نهفته و پی بردن به کنه واقعیت است. در مورد فهم تجربه های دینی و عرفانی که بسیار آمیخته به تقدس اند و به تعبیر عرفای اسلام، «اقبال به خدا و اعراض از غیر» هستند، تقلیل پدیده به واقعیت های اجتماعی یا روان شناختی، مانع فهمیدن می شود و این امر بهره­گیری از پدیدارشناسی تجربی برای فهم تجربه­های دینی را گریز­ناپذیر می کند. در این نوشتار با مرور دستاوردهای پژوهش پدیدارشناسی و معرفی اصول و عناصر این نوع تحقیقات، با ارائه مثالی واقعی، پدیدارشناسی تجربی به عنوان سرمشقی برای فهم تجربه های دینی و عرفانی معرفی می شود.