---

پیر بوردیو شیوه نوینی برای تحلیل متن در جامعه شناسی ادبیات دارد. به نظر اوهر فرد در طول زندگی خود با میدان¬های متفاوت اقتصادی، سیاسی و فرهنگی درگیر است و حرکت¬هایی که در درون این میدان¬ها رخ می¬دهد، آگاهانه و ناآگاهانه بر زندگی او تأثیر می¬گذارند.یکی از این میدان¬ها، میدان ادبی است. بر اساس اصول بوردیو اثر ادبی هرچند متأثر از میدان¬های گوناگونی است که نویسنده و خواننده به عنوان تولیدکنندگان معنا با آن درگیرند، اما یک متن زمانی ارزش ادبی می¬یابد که بیشترین وابستگی را به میدان تولید ادبی داشته باشد و چون درونی¬ترین مسأله در میدان ادبی فرم آن است، به میزانی که یک اثر فرم مدارتر باشد و با سایر میدان¬ها ارتباط کمتری داشته باشد از ارزش بیشتری برخوردار است.حماسه آرش کمانگیر سیاوش کسرایی نخستین و معروفترین بازآفرینی¬ این اسطوره در میدان ادبی ایران است، تحلیل این منظومه به شیوه بوردیو نشان می¬دهد چون این منظومه از اصل بی¬غرضی تبعیت نمی¬کند، در بسیاری بخش¬ها به سمت سایر میدان¬ها لغزیده و از ارزش ادبی آن کاسته شده است. در این بخش¬ها کلمات و مضامینی وارد شده که بیش از آنکه توانایی ایجاد یک فضای جدید را داشته باشند همچون عنصری زاید در شعر ظاهر شده و اثر را از ناب بودن محروم کرده¬اند، کلماتی چون خلق و توده و مضامینی چون ستایش کار و زندگی در کنار حذف عناصر متافیزیکی و قوم پرستانه نشان¬دهنده تأثیر میدان مارکسیستی در این اثر می¬باشد.

---

رمان تنها حوزه‌‌ی آفرینش ادبی است که نه همچون علوم اجتماعی و فلسفه آلودۀ تعقل شده است و نه مانند شعر و افسانه یکسره حیاتی مستقل از زندگی عملی روزمرۀ انسان دارد و براین اساس دارای بیشترین ظرفیت برای بازنمایی زندگی انسان معاصر است. مقاله‌ی حاضر به دنبال نقد جامعه‌شناسانه ی سرمایه‌های شخصیت‌های زن در رمان دل فولاد نوشته‌ی منیرو روانی‌پور است. رهیافت نظری این مقاله ایده‌ی انواع سرمایه‌ی پیر بوردیو جامعه شناس، مردم شناس و فیلسوف فرانسوی است. بوردیو بر این باور است.وی علاوه بر ایده‌ی مارکسیستی سرمایه‌ی اقتصادی انواع دیگری از سرمایه‌های فرهنگی، اجتماعی و نمادین را نیز بر می‌شمرد. بنابراین در این مقاله در پرتو نظریه فوق انواع سرمایه‌های زنان، تولید، بازتولید و تبدیل آن‎‌ها بررسی می‌گردد و با توجه به حجم و ترکیبی که زنان از این سرمایه‌ها در اختیار دارند فرادستی یا فرودستی آنان در فضای اجتماعی نشان داده می‌شود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که سرمایه‌ی اقتصادی زنان سیری منفی را سپری می‌کند، آنان درتولید و بازتولید سرمایه‌ی نمادین با بحران ناباروری مواجه‌اند، سرمایه‌ی اجتماعی‌شان نیز زخم‌خورده‌ی انواع کنترل‌های اجتماعی و اشکال متفاوت خشونت است، تنها سرمایه‌های فرهنگی زنان است که در سطحی محدود ومنحصر روندی پویا را در دو سوی افقی و عمودی نشان می‌دهد.    

---

---

 

---

در این مقاله پس از تبیین جامعه شناسی رمان به بازنمایی انواع سرمایه زنان در داستان کوتاه کنیزو اثر منیرو روانی پور پرداخته می شود و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و روایت شناسی، این نتیجه به دست می آید که این داستان، بازتولید جایگاه فرودستی زنان را در میدانهای مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی آشکار می کند؛ به بازنمایی شیوه های گوناگون سرمایه های منفی و ضعف انواع سرمایه های زنان می پردازد؛ سوژه منفعل اقتصادی بودن زنان را نشان می دهد؛ سرمایه فرهنگی ناچیز آنان را بر ملا می کند؛ از روابط محدود و غیر مولد آنان به عنوان سرمایه اجتماعی ناکارآمد پرده برمی دارد و فقر سرمایه نمادین زنان را عیان می کند.

---