جستجو در مقالات منتشر شده


۸ نتیجه برای منشی زاده


دوره ۲، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۹۰ )
چکیده

در نظریۀ ساخت اطلاع، موضوعات و مفاهیم متنوعی مطرح هستند که یکی از این موضوعات، مفهوم شناختیِ «تشخیص‌پذیری » است. مفهوم ذهنی تشخیص‌پذیری در زبان دارای نمود است. در این مقاله، تأثیر پارامتر تشخیص پذیری بر روی نمود زبانی در حوزه های صرف، نحو و نوا به صورت مقابله ا ی در انگلیسی و فارسی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد میزان تشخیص‌پذیری مصادیق بر روی نمود صرفی آن‌ها در دو زبان انگلیسی و فارسی تأثیرگذار بوده است؛ مشخصاً اینکه مصادیق تشخیص پذیر به صورت ضعیف (ضمایر) و مصادیق تشخیص ناپذیر به صورت قوی (گروه‌های اسمی کامل) نمود پیدا می کنند. یافتۀ دیگر اینکه صورت های صرفی ارجح در انگلیسی و فارسی با هم متفاوت هستند. همچنین نتایج این پژوهش نشان می دهد که پارامتر تشخیص‌پذیری در حوزه های نحو و نوا بر چگونگی نمود زبانی تأثیرگذار بوده است؛ مثلاً عباراتی که دارای مصداق تشخیص پذیر بوده اند، بیشتر با جایگاه نحوی نهاد منطبق شده اند یا به صورت فاقد تکیه نمود یافته‌اند. یافته دیگرِ پژوهش این است که برخلاف نحوۀ نمود صرفی، تأثیر پارامتر فوق الذکر در حوزه های نحو و نوا در دو زبان انگلیسی و فارسی به صورت‌بندی های زبانی تقریباً مشابهی منجر شده است. در این پژوهش از آزمون های مجذور خی و Z برای تشخیص معنی دار بودن رابطه ها استفاده شده است.

دوره ۲، شماره ۴ - ( پاییز و زمستان ۱۳۹۴ )
چکیده

پژوهش حاضر  به بررسی معانی حرف‌ اضافه «فی»، در قرآن، در چارچوب معنی‌شناسی شناختی می‌پردازد. معنی‌شناسی شناختی از رویکردهای نوظهور در علم زبان‌شناسی است که در آن، معمولاً معنای مکانی به‌عنوان معنای مرکزی و پیش‌نمونه برای حروف اضافه مکانی در نظر گرفته شده و سایر معانی زمانی، انتزاعی، استعاری و مجازی از آن منشعب می‌گردد. مجموعه این معانی به صورت یک شبکه به‌هم‌پیوسته نمایش داده شده و معنای پیش‌نمونه درمرکز آن قرار می‌گیرد. در این پژوهش، تمام کاربردهای این حرف، از قرآن استخراج گردیده و معانی آن‌ها با توجه به ترجمه‌های موجود و تفاسیر المیزان و مجمع‌البیان بررسی شده است. نگارندگان، به کمک دستاوردها و ابزارهای نظری مطروحه در معنی‌شناسی شناختی از قبیل طرح‌واره تصویری، مقولات شناختی، مفهوم پیش‌نمونه، شبکه شعاعی معنا، عنصر متحرک و زمینه، به ارائه معنای پیش‌نمونه این حرف پرداخته و سایر معانی آن را به کمک فرایندهایی مانند استعاره و مجاز به‌دست داده و در نهایت شبکه معنایی آن را ترسیم نموده‌‌اند. در نوشتگان کلاسیک، حدود ده معنی برای«فی»  ذکر شده که شامل «ظرفیت، مصاحبت، تعلیل، استعلاء، الصاق، مترادف الی، مترادف من، مقایسه، تعویض و تاکید» است. در این پژوهش که با رویکردی شناختی به موضوع معانی حرف «فی» پرداخته است، ۱۳ معنی مرتبط  برای این حرف ارائه شده است .

دوره ۳، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۱ )
چکیده

نویسندگانِ زن بر این باورند که در ادبیات مردان، نقشی که به زنان داده می­شود، نقشی فرعی است و زن در بیشتر آثار ادبی، عبارت از «دیگری» مرد است و به همین دلیل در ادبیات مردمحور، موضوع تجربۀ زنان مورد توجه قرار نمی­گیرد. این موضوع باعث شد که نویسندگان زن بر این نکته تأکید کنند که زنان به دلیل برخورداری از امتیازات خاص بیولوژیکی، معنی خاصی از تجربۀ زنانه به خواننده نشان می­دهند که ادبیات مردانه قادر به توصیف و بیان آن نیست. زنان داستان نویس در ایران توانستند موقعیت خود را در نوشتن آثار داستانی ابراز کنند و مورد استقبال مخاطبان قرار گیرند. این پژوهش به شیوه توصیفی– تحلیلی مبتنی بر چارچوب نظری زبان به مثابۀ نظامی نشانه شناختی- اجتماعی، به تحلیل دو رمان سووشون سیمین دانشور و عادت می­کنیم زویا پیرزاد پرداخته است. مهم ترین نتیجه حاصل از کاربست این نظریه در تحلیل رمان های مذکور، تلاش نویسندگان آن ها برای نمایش روایتی زنانه و بازنمود هویتی زنان به شیوه­های مختلف در سطوح مختلف متن (نحوی، معنایی و اندیشگانی) است. در دو رمان مذکور تحول در نقش زن از همسری خانه­دار تا نیروی کنشگر و فعال در عرصۀ اجتماعی، سیاسی و فرهنگی سوق داده شده است.  
سید علی دسپ، ناصر نیکوبخت، سعید بزرگ بیگدلی، مجتبی منشی زاده،
دوره ۵، شماره ۱۸ - ( تابستان ۱۳۹۱ )
چکیده

دربارۀ ویژگی­های زبانی آثار ادبی زنان دیدگاه های گوناگونی وجود دارد. در پژوهش حاضر بر ضرورت تحلیل سبکی آثار داستانی زنان به عنوان روشی برگزیده در تحلیل ویژگی های زبانی، ادبی و اندیشگانی این آثار تأکید شده است. در ادامه، برجسته ترین وجوه سبکی آثار زویا پیرزاد، با رهیافت سبک­شناسی فمنیستی، بررسی و تحلیل شده است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد از نخستین اثر نویسنده یعنی مجموعه داستان مثل همۀ عصرها تا رمان عادت می کنیم، در سطوح مختلف متن (واژگان، جملات و سطح گفتمان) دیدگاه زنانه نمود یافته است. سیر تحول اندیشه که به تحول زبان منجر می­شود، در آثار پیرزاد این­گونه است: در مجموعه داستان­های مثل همۀ عصرها، طعم گس خرمالو و یک روز مانده به عید پاک زنان اسیر روزمرگی­اند و از خود اراده­ای ندارند؛ در رمان چراغ­ها را من خاموش می­کنم جایگاه زن مورد پرسش قرار می­گیرد و در رمان عادت می­کنیم با تحول نقش زن به عرصۀ کنشگری و فعالیت اجتماعی، توصیفی دیگرگون از هویت زنانه در نقش فاعلی ارائه شده است.

دوره ۶، شماره ۱ - ( شماره ۱ (پیاپی ۲۲)- ۱۳۹۴ )
چکیده

عبارات اصطلاحی، ساخت‌های زبان‌شناختی‌ای هستند که برخلاف جملات عادی زبان از جمع جبری معنای سازه‌های تشکیل‌دهنده‌شان نمی‌توان به معنای کل آن‌ها پی‌ برد و از نظر نحوی نیز ساختاری انعطاف‌ناپذیر دارند؛ بدین صورت که برخلاف جملات عادی زبان نمی‌توان همه فرآیند‌های نحوی را درباره آن‌ها اعمال ‌کرد. در پژوهش حاضر کوشیده‌ایم تا ضمن معرفی مهم‌ترین مدل‌های روان‌شناختی زبان در رابطه با فرآیند درک اصطلاح، کارایی این مدل‌ها را در تبیین ویژگی‌های معناشناختی اصطلاحات فارسی به بحث بگذاریم. وجه مشترک رویکرد‌های سنتی تأکید بر پردازش معنای تحت‌اللفظی می‌باشد. به عبارتی دیگر، این رویکرد‌ها یا قائل به روند پردازشی پیوسته، یعنی پردازش معنای تحت‌اللفظی پیش از پردازش معنای مجازی بودند و یا بر پردازش متوازن این دو معنا توجه می‌‌کردند. اما وجه مشترک دیدگاه‌های نوین اهمیتی است که برای نقش مؤلفه‌های بافتی در تسریع فرآیند درک اصطلاح قائلند. تحلیل معناشناختی، نمونه‌هایی از اصطلاحات زبان فارسی نشان‌ داد که هیچ‌یک از این رویکرد‌ها به‌تنهایی نمی‌توانند ویژگی‌های متنوع معناشناختی اصطلاح را تبیین ‌کنند. اصطلاح در زبان فارسی مقوله‌ای یکپارچه و همگن نیست، بلکه می‌توان با توجه به ویژگی‌های درون‌مقوله‌ای متنوع اصطلاح از جمله شفافیت معنایی، شناخته‌شده‌بودن اصطلاح برای سخنگویان زبان، ترکیب‌پذیری معنایی و ابهام، تعریفی متفاوت از هرگونه عبارت اصطلاحی ارائه ‌کرد.

دوره ۶، شماره ۶ - ( شماره ۶ (پیاپی ۲۷)، ویژه نامه- ۱۳۹۴ )
چکیده

گلستانِ سعدی همواره از قلل رفیع نثر پارسی به‌‌شمار‏ آمده ‏است. از مسائلی که کمتر بدان پرداخته‏ شده، شگردهای هنری گزینش فعل و تأثیر آن بر کیفیت شیوۀ تعلیم در گلستان است. در دستور نقش‌گرای هَلیدی مقولۀ فعل با نام فرایند، از رهگذر نظام گذرایی (قابلیت دستوری بازنمایی تجربه در زبان) و فرانقش اندیشگانی و تجربی بررسی ‏می‏شود؛ با بررسی انواع و بسامد فرایندهای اثر، می‏توان به دنیای ذهن نویسنده و درنهایت سبک او پی‏برد. فرایند ‌رخ‌داد، کنش، احساس، گفتار یا بود‌ونبود امری است که در قالب گروه‌های فعلی تحقق ‏می‌یابد. نظام گذرایی امکانی برای گزینش نظام‌مند فرایندها در بررسی سبک‌شناختی متون و روشن‌‌ساختنِ انگیزه‌های نویسنده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی مؤلفه‏های اصلی شاهکار ادبی گلستان و تبیین ویژگی‌های آن با کمک این مقوله است. ازاین‌رو پس ‏از شرح فرایند و انواع آن، فرایندهای هفت بابِ آغازیِ گلستان بررسی و بسامد هریک مشخص می‏شود. حاصل آنکه سعدی در ساخت و گزینش فرایندها، افزون‌بر معنی، وزن، ایفای نقش در تکرارهای هنری و داشتن ظرفیت، به بیان هم‏زمانِ چند مفهوم برای تقویت اصل ایجاز توجه کرده و صنعت‏پردازی‌های وی برای تحقق این اهداف بوده ‏است. بیشترین نمونه‏ها فرایند رفتاری است؛ این نشان از تمرکز گلستان بر انسان، روابط اجتماعی انسان‌ها و پیگیری اصل تعلیم دارد.

دوره ۱۷، شماره ۸ - ( ۸-۱۳۹۶ )
چکیده

در مطالعه حاضر، دینامیک گرداب‌‌های با سطح آزاد و میزان هوای ورودی به آبگیر در اثر گرداب‌های با هسته هوا در یک آبگیر افقی، به روش آزمایشگاهی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج ارائه‌شده عبارت‌اند از نحوه ارتباط بین مرتبه گرداب با پارامترهای هیدرولیکی آبگیر، الگوی کلی جابجایی هسته گرداب بر روی سطح آب و ارتباط آن با مرتبه گرداب، مدت‌زمان لازم برای تشکیل کامل هسته هوا و در نهایت برآورد نرخ هوای ورودی به آّبگیر در شرایط تشکیل گرداب با هسته هوا می‌باشد. همچنین با تعریف شاخص عدد آبگیر، بین مرتبه گرداب و عدد آبگیر ارتباط کمی برقرار گردید و نشان داده شد که با افزایش عدد آبگیر، از ناپایداری مکانی گرداب‌های با سطح آزاد کاسته می‌شود، به‌گونه‌ای که برای اعداد آبگیر بزرگ‌تر از ۱، جابجایی هسته گرداب بر روی سطح آب به ناحیه‌ای به شعاع حداکثر دو برابر قطر آبگیر محدود می‌گردد. در ادامه، بین مدت‌زمان لازم برای شکل‌گیری هسته کامل هوا و عدد آبگیر نیز ارتباط برقرار گردید و نشان داده شد که با افزایش این عدد، زمان لازم برای تشکیل هسته کامل هوا به‌صورت نمایی کاهش می‌یابد. در همین راستا رابطه‌ای برای تخمین سرعت رشد هسته هوا بر حسب عدد آبگیر پیشنهاد گردید و به‌جهت صحت‌سنجی، با نتایج تحقیقات پیشین مقایسه شد. در بخش پایانی این تحقیق نیز به بررسی نحوه ارتباط بین نرخ هوای ورودی به آبگیر و عدد آبگیر پرداخته شد و سپس رابطه‌ای‌ برای تخمین نرخ هوای ورودی بر حسب عدد فرود آبگیر پیشنهاد ‌و با نتایج تحقیقات قبلی مقایسه گردید.

دوره ۱۸، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۹۷ )
چکیده

چکیده- خطوط لوله مدفون به ‌واسطه طول زیاد خود ناگزیر از عبور از گسل‌هایی هستند که حرکات بزرگ آن‌ها می‌تواند باعث بروز شکست و گسیختگی در لوله‌های مدفون شود. این حرکات بزرگ ممکن است در یک زمین لرزه رخ دهد و یا اینکه بر اثر حرکت خزنده گسل که در طول عمر بهره برداری خط لوله اتفاق می افتد، بوجود آید. بنابراین ضروری است رفتار لوله‌های مدفون در برابر حرکات گسل مورد مطالعه قرار گیرد. در ادبیات فنی موجود، تمرکز بیشتر بر مطالعه رفتار خطوط لوله در گذر از گسل های نرمال و امتداد لغز بوده است. در مطالعه حاضر، رفتار لوله‌های مدفون گذرنده از گسل معکوس با کمک نرم‌افزار آباکوس مطالعه شده است. ابتدا نحوه و روند شبیه سازی های انجام شده با نتایج آزمایشگاهی و عددی دیگر مقایسه شده است که نشان از صحت نتایج دارد. سپس مطالعه حساسیت بر روی تأثیر نوع خاک و پارامتر‌های ژئوتکنیکی آن و همچنین اثر نسبت عمق دفن به قطر لوله انجام گرفته است. مطالعات عددی انجام شده نشان می‌دهد که کرنش‌های فشاری علت اصلی وقوع گسیختگی لوله‌ها در گسلش معکوس هستند و استفاده از خاک‌های نرم و با تراکم کم و هم‌چنین کاهش عمق دفن لوله سبب کاهش مقادیر کرنش‌های فشاری و کششی ایجاد شده در لوله می‌شوند. این در حالی است که تغییر مدول الاستیسیته خاک تاثیر چندانی بر مقادیر کرنش‌های ایجاد شده در لوله ندارد. همچنین، افزایش زاویه اتساع خاک در جابه‌جایی‌های بزرگ گسل سبب افزایش مقادیر کرنش‌های ایجاد شده در لوله می‌شود.

صفحه ۱ از ۱