جستجو در مقالات منتشر شده


۲۰ نتیجه برای شفق


دوره ۴، شماره ۲ - ( شماره ۲ (پیاپی ۱۴)- ۱۳۹۲ )
چکیده

 کنش­گفتاری «وعده» می­تواند همگرا با دو کنش­گفتاری تشویق و سوگند باشد. این کنش گفتاری به واسطه وجود مفهوم وعده داوطلبانه و تعهدی که گوینده به خواست خود به مخاطب می­دهد، در زمره کنش­های گفتاری تعهدآور در طبقه­بندی کنش­های گفتاری جورج اُستین قرار می­گیرد. همچنین وجود مختصات اصلی افعال اجرایی «من، تو، اینجا و الان» در وعده موجب می شود آن را جزو کنش­های اجرایی قلمداد کنیم. در وعده سیاسی با توجه به اهداف و ویژگی­های فردی گوینده ممکن است راهکارهای اصل همکاری گرایس، یعنی کمیت، کیفیت، ارتباط و روش بیان نقض شوند. در یک وعده سیاسی به همان میزان که ممکن است کوتاه و مختصر سخن گفته شود، ممکن است از عنصر تکرار استفاده شود. بسیاری از وعده­های سیاسیِ داده شده تنها جنبه تبلیغاتی دارند و از جنبه عملی برخوردار نیستند. راهکار ارتباط معمولاً در وعده­های انتخاباتی حفظ می­شود و کمتر پیش می­آید که این راهکار در مرحله پیش از انتخابات نقض شود. کوشش در به کارگیری روش بیان درست و تأثیرگذار از روش­های فعالان سیاسی پیش از انتخابات است.

دوره ۵، شماره ۱ - ( شماره ۱ (پیاپی ۱۷)- ۱۳۹۳ )
چکیده

در این مقاله به موضوع اصطلاحات و تعبیرات با مفهوم «بیهوده سپری کردن وقت» و «سرگرم امور عبث بودن» نزد مردم ایران و روسیه پرداخته شده است. روشن است که بیهودگی در زبان و فرهنگ هر دو ملت ناپسندیده است. اصطلاحات، عبارات و ضرب المثل هایی را که دلالت بر این معنا دارند، در دو گروه بزرگ انجام کار بیهوده که با سختی همراه نباشد و انجام کار بیهوده که رنج و زحمت بسیار برای فاعل آن به همراه داشته باشد، تقسیم کرده ایم. در پاره ای از این عبارات مانند «مگس شمردن» در زبان روسی و «مگس پراندن» در زبان فارسی شباهت در اندیشه و ذهنیت هر دو ملت مشاهده می شود و در پاره ای چون «مثل سنجاب دویدن در چرخ» در زبان روسی و «مثل اسب عصاری» در ادبیات فارسی، هر چند هر دو بر یک معنا دلالت دارند، اما در آن ها پیرنگ های فرهنگی متفاوتی مشاهده می شود. در برخی از این اصطلاحات در محیط کلامی روسی، اسطوره های یونانی مانند «سیزیف» وارد شده است. اشعار شاعران ایرانی و ادبیات کلاسیک مانند داستان های کلیله و دمنه در فارسی و افسانه های کریلوف در روسیدر شکل گیری این اصطلاحات و تعبیرات در دو زبان مورد بررسی، نقش بسزایی داشته اند. هدف این پژوهش، دریافت معانی مشترکی است که از طریق ضرب المثل ها القا می شود و نیز درک عناصر مهم زبانی که بخشی از فرهنگ مشترک را تشکیل می دهند و دریافتن اینکه آیا معانی مشترک و احیاناً کاربرد الفاظ و ابزارها و مصالح و مواد زبانی، برای بیان معانی مشترک در این دسته از اصطلاحات، مثل ها و ضرب المثل ها مصداق دارد یا نه؟

دوره ۶، شماره ۵ - ( شماره ۵ (پیاپی ۲۶)- ۱۳۹۴ )
چکیده

سبک کلامی «توبه» در کنش گفتاری معذرت‌خواهی جای می‌گیرد. معذرت‌خواهی در مقابل بالاترین مقام در سلسله‌مراتب مذهبی را توبه می‌خوانند. هدف از پژوهش حاضر، شناخت ابزار زبانی است که در دو زبان فارسی و روسی برای بیان توبه به‌ کار می‌رود. در این راه کوشیده‌ایم شباهت‌ها و تفاوت‌های زبانی در توبه را که موجب تفاوت در این سبک کلامی در دو زبان مورد بررسی می‌شود، دریابیم. روش تحقیق بر پایه زبان‌شناسی مقابله‌ای استوار است. در ما‌حصل پژوهش مشخص گردید در هر دو محیط کلامی، گویشوران برای خطاب خداوند از ضمیر «تو» استفاده می‌کنند. همچنین معنای ساختار امری در فرمول‌های توبه، نه «دستور»، بلکه «درخواست» است و دربردارندۀ خواهش و تمنا از مخاطب می‌باشد. در هر دو زبان برای بیان توبه از صورت امری مفرد استفاده می‌شود؛ مانند Прости! (ببخش) در زبان روسی و درگذر در زبان فارسی. ویژگی این سبک کلامی در زبان فارسی آن است که برخی از این صورت‌ها از زبان عربی عاریه گرفته شده‌اند: استغفرالله و العفو. علاوه بر صورت امری مفرد در زبان فارسی از این صورت‌های قرضی نیز که صورت‌های صرفی فعل هستند و نیز صورت شبه‌جملۀ خدایا توبه توبه! برای بیان توبه استفاده می‌شود؛ در‌حالی‌که هیچ‌یک از این ساختارهای دستوری در زبان روسی به‌ کار نمی‌روند.  

دوره ۶، شماره ۲۵ - ( پاییز ۱۳۸۸ )
چکیده

پیشینه اهمیت اعداد در پدیده تقدّسگرایی در اندیشه انسانهای جوامع ابتدایی ریشه دارد. بشر از دیر باز به ویژگی سحرانگیز اعداد معتقد بوده و به همین دلیل در طول قرون متمادی به برخی از اعداد تا حد تقدّس اهمیت داده است؛ این پدیده نه تنها در فرهنگ عامه جوامع بشری بلکه در زمینه‌های مختلف ادبیات آنها نیز مجال ظهور و بروز یافته است. ملل مختلف دنیا با توجه به اساطیر اولیه تمدنهایشان به اعدادی خاص اهیمت داده و حتی آن را تقدیس کرده‌اند. بدین ترتیب مکاتب مختلفی به وجود آمده است که هر کدام به نوعی براساس تقدیس عددی خاص به تنظیم ایدئولوژی خود اقدام کرده‌اند و این خود بمراتب مجرایی برای ورود برخی اعداد مهم و گاهی مقدس درون ادبیات شده است؛ در این میان شاهد انعکاس گسترده اعدادی خاص در حیطه ادبیات پارسی هستیم که بسامد آن به نسبت مقطع زمانی و موقعیت جغرافیایی در نوسان است. این مقاله تلاشی است برای بررسی پیشینه اهمیت عدد «سه» و کاربرد آن در دیوان خاقانی.
 

 
اسماعیل شفق، علی اصغر آذرپیرا،
دوره ۱۰، شماره ۳۷ - ( بهار ۱۳۹۶ )
چکیده

آیزر و یائوس تحت تأثیر مکتب پدیدارشناسی، نظریه دریافت و زیبایی‌شناسی دریافت را ارائه کردند. آن‌ها معتقدند متن‌های ادبی معنای ذاتی یا ثابتی ندارند و این خواننده است که با خوانش خود، معنا را کشف می‌کند. آیزر کوشید تا فرایند کشفِ معنا توسط خواننده را قاعده‌مند کند. او در ابتدا با مطرح کردن بحث شکاف‌ها و خلأهای موجود در متن‌های ادبی، خوانندگان را به مشارکت در تولید معنا سوق داد. از نظر آیزر، خوانندگان با پُر کردن شکاف‌ها و نانوشته‌های متن‌ها، به آنها حیاتی دوباره می‌بخشند. حذف و برجسته‌سازی، فرضیه‌سازی، استراتژی خواندن/ خواننده و افق انتظارات دیگر فرایندهایی است که آیزر و یائوس با طرح و بسط آن‌ها، راه را برای تشریح فرایند کشف معنا هموار کردند. در این جستار، شعرِ «آی آدم‌ها» و تفسیرهای متعدد آن از منظر فرایندهای زیبایی‌شناسی دریافت بررسی و تحلیل شده است. به همین منظور، ضمن معرفی و طبقه‌بندی تفسیرهای متعدد این شعر، فرایند درک خوانندگان تحلیل و فضاهای خالی متن تشریح شده است. 

 

دوره ۱۱، شماره ۱ - ( بهار ۹۰ ۱۳۹۰ )
چکیده

امروزه تاثیر و اهمیت مسکن و نقش آن در اقتصاد کشور بر کسی پوشیده نیست. مسکن به عنوان یکی از نیازهای اساسی خانوارها که نه تنها به عنوان سرپناه بلکه به صورت یک دارایی مهم نیز تلقی می گردد و از ارزش بالای اقتصادی برخوردار می باشد. گسترش نرخ شهر نشینی بویژه در استان تهران با توجه به ویژگی های اقتصادی و سیاسی خاصی که دارد باعث شده است تا کالای مسکن در این استان جایگاه مهمی پیدا کند. در این مطالعه، ارتباط علی بین متغیرهای تاثیر گذار بر تقاضای مسکن با استفاده از داده های سری زمانی در دوره ۸۴- ۱۳۶۰ در مناطق شهری استان تهران، پس از تجزیه وتحلیل همگرایی آزمون های علیت گرنجر، هیسائو و سیمز به کار گرفته شده و اثر شوک ناشی از آن با مدل خودرگرسیون برداری تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می دهدکه روابط علیت بین متغیرهای قیمت مسکن، تسهیلات بانکی، تعداد خانوارها و درآمد خانوارها با تقاضای مسکن برقرار است و قیمت مسکن، بیشترین تاثیر را در بی ثباتی تقاضا در دوره مورد بررسی داشته است.

دوره ۱۳، شماره ۱ - ( فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۱ )
چکیده

 زبان‌شناسان روس کنش­‌های گفتاری «تعریف و تمجید»، «تایید»، «ستایش» و «تملق و چاپلوسی» را در زیر گروه اصلی «کنش­‌های گفتاری با ارزیابی مثبت گوینده از مخاطب» بررسی می­‌کنند. در این کنش­‌ها، نیروی بیانی و یا لفظی بیشتر در سطح معنایی واقع می­‌شود تا واژگانی. مرز تشخیص این مفاهیم با توجه به مولفه­‌هایی چون ویژگی­‌های محیط کلامی، فاکتورهای فرازبانی چون صداقت و راستگویی، صمیمیت، نیازمندی و وابستگی یک سوی گفتگو به سوی دیگر و یا استقلال او از این نیاز، ویژگی­‌های شخصیتی مخاطب دریافت کنندۀ کنش­‌های گفتاری دربردارندۀ ارزیابی مثبت و نیروی منظوری و تاثیری این­ کنش­‌ها روشن می­‌شود. در شکل­‌گیری و تمیز این تعریف­‌ها، تفاوت اندیشه و نگرش غرب و شرق نسبت به رفتار اجتماعی در واکنش به چنین کنش­‌هایی بسیار مختلف است. در روسیه مبالغۀ بسیار به هنگام تعریف و تمجید را به تملق­ گویی تعبیر می­‌کنند و آن را عملی ناپسند می­‌شمارند. هر چند پاره­‌ای از فرمول­‌های تعریف و تمجید را می­‌توان مشخص و طبقه­‌بندی کرد، اما این طبقه­‌بندی، تمامی صورت­‌های کلامی تعریف و تمجید را به ویژه در فرهنگ کلامی ایرانی با تنوع بالایی که در گوناگونی موقعیت­‌های تعریف و تمجید داراست، دربرنمی­‌گیرد. در خصوص تملق، امکان ارائۀ طبقه­‌بندی و فهرستی از صورت­‌های بیانی در دو فرهنگ مورد بررسی ممکن نیست.

دوره ۱۴، شماره ۳ - ( ۳-۱۳۹۳ )
چکیده

چکیده- با توجه به کاربردهای مختلف، تقاضا برای استفاده از شناورهای تندرو افزایش یافته است. از اهداف مهم در راستای طراحی و ساخت این دسته از شناورها، دست‌یابی به سرعت‌های بالاتر می‌باشد؛ روش‌های مناسب کاهش درگ، کمک شایانی جهت نیل به این هدف خواهند نمود. روش‌های گوناگونی به منظور کاهش درگ در شناورهای تندرو معرفی شده‌اند که یکی از این روش‌ها تغییر در شکل بدنه با ایجاد تونل‌های جانبی طولی در بدنه‌ می‌باشد. در این روش شکل معمول (تک بدنه‌ی) این دسته از شناورها تغییر می‌کند. در این مطالعه اثرات افزودن تونل به شناور تک بدنه با هدف کاهش درگ مورد بررسی قرار گرفته است که برای این منظور از نرم‌افزار تجاری انسیس - فلوئنت استفاده شده است. برای بررسی توزیع دو فاز سیال از روش حجم سیال استفاده می‌شود. نتایج نهایی در قالب تأثیرات تونل بر روی کاهش درگ و نیز تغییرات زاویه‌ی تریم شناور در دوحالت بدون تونل و با تونل ارائه شده‌اند و شرایط تحلیل به گونه‌ای بوده است که مشخصه‌های اصلی هندسی نظیر طول و عرض و نیز میزان بار در دو حالت مشابه می‌باشند. با توجه به نتایج به دست آمده از تحلیل‌ها، افزودن تونل‌های جانبی تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر روی کاهش درگ خواهد داشت.

دوره ۱۵، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۴ )
چکیده

از دیدگاه نظریه آشوب، طبیعت پیچیده و رفتار تصادف‌گونه یک سیستم مانند سیستم هیدرولوژیک حاکم بر جریان یک رودخانه می‌تواند از یک تعیّن‌پذیری ساده و پنهان نشأت گرفته باشد. این تعیّن‌پذیری، در صورت وجود، در فضای فاز سیستم قابل‌مشاهده است و بر مبنای همین الگوی شکل گرفته در فضای فاز، می‌توان مدل‌های مختلف را به کار برد و رفتار سیستم را در آینده پیش‌بینی کرد. بر این اساس، ابتدا رفتار آشوبناک در سری زمانی دبی روزانه رودخانه کشکان ارزیابی شده و برای ارزیابی میزان آشوبناکی سیستم، روش‌های نزدیک‌ترین همسایگان کاذب و توان لیاپانوف مورد استفاده قرار گرفته‌اند. برای تعیین زمان تأخیر بهینه جهت بازسازی فضای فاز به روش تأخیرها نیز از روش میانگین اطلاعات متقابل استفاده شده است. در این تحقیق، استفاده از اولین کمینه سراسری تابع اطلاعات متقابل برای انتخاب زمان تأخیر بهینه پیشنهاد شده است. پس از مشاهده نشانه‌های رفتار آشوبناک، مدل‌های مختلف محلی بر اساس الگوی جاذب در فضای فاز اعمال گردید و نتایج آن‌ها با یکدیگر مقایسه شد. روش‌های تقریب محلی شامل روش میانگین و چندجمله‌ای از جمله روش‌هایی بودند که در این تحقیق به‌کار گرفته شدند. همچنین در رویکردی جدید، از شبکه عصبی مصنوعی در یک مدل پیوندی برای مدل‌سازی محلی مبتنی بر فضای فاز استفاده شده است. نتایج این روش‌ها، در مجموع، کیفیت مناسب مدل‌سازی محلی مبتنی بر فضای فاز سیستم آشوبناک حاکم بر جریان رودخانه کشکان را نشان می‌دهد.

دوره ۱۶، شماره ۹۶ - ( بهمن ۱۳۹۸ )
چکیده

تقاضا برای تولید و مصرف گوشت تازه برای مصرف منجر به استفاده از روش­های مختلف برای بهبود ویژگی­های کیفی و افزایش زمان ماندگاری آن شده است. در این پژوهش از عصاره برگ گزنه در ترکیب با اپسیلون پلی لیزین به منظور تولید فیله­های گوشت گاو تازه، فراسودمند و با کیفیت و زمان ماندگاری بالا استفاده گردید. برای این منظور پس از خشک کردن برگ­های گزنه در شرایط مطلوب، ابتدا عصاره گیری آبی در غلظت­­های ۳، ۶ و ۹ % (w/v) از برگ­های گزنه انجام گردید.  پس از تهیه محلول اپسیلون پلی لیزین در غلظت ۵/۰ % (w/v) فراوری فیله­های گوشت گاو، با استفاده از محلول­های ترکیبی حاوی عصاره برگ گزنه و اپسیلون پلی لیزین انجام شد. فیله­های گوشت گاو در اندازه ۲×۲×۲ تهیه و به مدت ۱ ساعت در دمای ۴ درجه سانتیگراد با نسبت ۱ به ۱ (فیله­های گوشت به عصاره برگ گزنه) در محلول­های ترکیبی تیمار شدند. برای فراوری تیمار کنترل از آب مقطر استفاده گردید. در نهایت فیله­های گوشت در بسته­های پلی اتیلنی بسته بندی شدند و آزمایش­های کیفی در روزهای نگهداری ۱، ۳، ۶، ۹ و ۱۲ انجام شد. در طی زمان نگهداری فیله­های گوشت گاو با عصاره برگ گزنه در ترکیب با اپسیلون پلی لیزین اندیس­های pH، ترکیبات فنولیک، اندیس قرمزی (a) و ویژگی­های ارگانولپتیکی به صورت معنی­داری کاهش (۰۵/۰> P) و در مقابل اندیس­های اکسیداسیون چربی، ازت فرار کل، اندیس روشنایی (L) و زردی (b) به صورت معنی­داری کاهش (۰۵/۰> P)  افزایش پیدا کردند. مشخص شد که فراوری فیله­های گوشت گاو با عصاره گزنه (۶ %) در ترکیب با اپسیلون پلی لیزین (۵/۰ %) منجر به کاهش معنی­داری (۰۵/۰> P) در میزان اکسیداسیون چربی و ترکیبات ازته فرار کل در حدود ۵۰ % نسبت به نمونه کنترل گردید. 

دوره ۱۷، شماره ۲ - ( ۲-۱۳۹۶ )
چکیده

تقاضا برای شناورهای تندرو با توجه به کاربردهای مختلف، افزایش یافته است. کاهش نیروی مقاومت برای دستیابی به سرعت‌های بالا، از اهداف مهم در راستای طراحی شناورهای تندرو است. ایجاد تونل‌های جانبی طولی در بدنه باعث کاهش نیروی درگ می‌شود؛ اما طراحی شناور تنها با هدف کاهش مقاومت درست نبوده، بررسی پایداری و مانور نیز از فاکتورهای مهم است. در مقاله حاضر، با شبیه‌سازی عددی مانور دایروی به عنوان یک مانور استاندارد، کارایی شناور تونل‌دار مورد بررسی قرار گرفته است. دلیل به‌کارگیری روش عددی، دقت بالا و قابل قبول در مقایسه با مدل‌های ریاضی و هزینه کم‌تر نسبت به آزمون‌های تجربی است. از بین تکنیک‌های مختلف، در این کار با در نظر گرفتن حرکت مش به همراه شناور و ترکیب تکنیک مش لغزشی و حرکت انتقالی ناحیه به عنوان روشی کارا به مدل‌سازی مانور شناور پرداخته شد. از مزایای این تکنیک، کاهش زمان محاسبات و افزایش دقت حل است. گسسته‌سازی معادلات از نوع حجم محدود بوده، در شبیه‌سازی آشفتگی از مدلk-ω استفاده می‌شود. در مدل‌سازی سطح آزاد نیز مدل مختلط به روش سطح آزاد ترجیح داده شد. روش حل با نتایج تجربی یک شناور تک‌بدنه اعتبارسنجی شد. در بخش نتایج با ارائه‌ی مسیر حرکت شناور در آزمون‌های مختلف، تاثیر زاویه سکان، نیروی تراست و مود حرکتی شناور بر پارامترهای مانورپذیری شناور تونل‌دار بررسی می‌شود. نتایج نشان از بهبود مانورپذیری شناور تندروی تونل‌دار با نزدیک شدن به مود پروازی دارد؛ به‌طوری‌که با افزایش سرعت و در نزدیکی مود پروازی، قطر تاکتیکی تا ۷,۵ درصد نسبت به مود جابه‌جایی کاهش می‌یابد.

دوره ۱۹، شماره ۷ - ( تیر ۱۳۹۸ )
چکیده

یکی از مهم‌ترین عوامل در کاهش طول عمر و عمکرد نامناسب الکترولایزرهای پلیمری، پخش غیریکنواخت جریان در سطح غشا است. از آنجایی که هموارترین پخش گونه‌ها و آب منجر به رسیدن به پخش بهینه جریان می‌شود بنابراین در پژوهش حاضر مدل یک‌بعدی- یک‌بعدی توسعه داده شده است که پخش گونه‌ها و آب و در نهایت توزیع جریان در لایه‌ها را بررسی کرده و شرایط عملکرد بهینه الکترولایزر غشای تبادل پروتونی فشار بالا را تعیین می‌کند. در این مدل فشار در طول کانال ثابت، دمای سلول ثابت و غشا کاملاً هیدراته فرض شده است. طول کانال‌های آند و کاتد به ۲۰ قسمت مساوی تقسیم شده و با حل هم‌زمان معادلات در راستای کانال و در راستای عمود بر آن در هر قسمت، پخش گونه‌ها و جریان به دست می‌آید. نتایج نشان دادند که با افزایش چگالی جریان متوسط توزیع جریان در راستای کانال هموارتر و با افزایش دبی آب ورودی پخش جریان هموارتر شده، ولی تاثیر چندانی بر منحنی قطبش ندارد. اثر فیک در پخش گونه‌ها در سطح مشترک غشا و لایه نفوذ گاز بررسی و در نهایت با بررسی تاثیر ضخامت بر منحنی قطبش معین شده است. با افزایش ضخامت غشا و الکترود‌ها عملکرد سیستم کاهش می‌یابد.


دوره ۲۰، شماره ۱ - ( بهار ۱۳۹۵ )
چکیده

در پانزده سال اخیر توسعه چند مرکزی به یکی از مفاهیم جذاب و پرکاربرد برنامه‌ریزی فضایی تبدیل شده است. در این مقاله تلاش شده است شاخصی جهت سنجش میزان چندمرکزیتی عملکردی منطقه با در‌نظر داشتن هم‌زمان دو‌بعد کارکردی و مورفولوژیکی شبکه ارائه شود. این شاخص، پتانسیل و ظرفیت دستیابی به یک ساختار متعادل چند مرکزی را در یک سیستم شهری بررسی می‌کند. از نظر روش‌شناسی این پژوهش در زمره تحقیق‌های اثبات‌گرایانه و از نوع تحقیقات کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز از طریق اسنادی و کتابخانه‌ای استخراج شده است. عملکردهای مورد بررسی در این پژوهش جریانات مردم، کالا، سرمایه و اطلاعات و داده‌های یادشده از نوع جریانی و به‌صورت مبدا- مقصد است. در پژوهش حاضر، از روش‌های رابطه‌ای و به‌طور خاص از روش تحلیل شبکه اجتماعی استفاده شده است. شاخص چند‌مرکزیتی عملکردی به‌عنوان شاخصی برای تعیین آستانه زمانی و فاصله در شبکه‌های شهری برای تحقق نظام چند مرکزیتی عملکردی معرفی شده است. این شاخص با در نظر گرفتن شدت روابط میان شهرهای یک منطقه و فاصله میان شهرها، پتانسیل شکل‌گیری نظام چند‌مرکزی را در عمل بررسی می‌کند، همچنین می‌توان با محاسبه اندازه این شاخص در یک سری زمانی گرایش نظام فضایی- عملکردی منطقه را در طیفی از ساختارهای تک‌مرکزی تا چند‌مرکزی برآورد کرد. در نهایت بزرگی شاخص محاسبه‌شده نشان می‌دهد ساختار چند مرکزیتی استان مازندران از شدت عملکردی قابل توجهی بهره می‌برد و این پتانسیل وجود دارد که بتوان عملکرد شبکه را تا حد ساختاری کاملاً متعادل و با بیشینه راندمان افزایش داد. بیشینه فاصله زمانی ملاک قرارگیری نقطه‌ای در شبکه شهری استان، ۱۵۰ دقیقه است. این فاصله شرط لازم برای قرارگیری یک نقطه در شبکه شهری است؛ بنابراین شهرهایی که فاصله زمانی آن‌ها بیشتر از ۱۵۰ دقیقه از یکدیگر است نمی‌توانند با یکدیگر تعاملات مؤثر بر ساختار شبکه شهری استان را داشته باشند.    

دوره ۲۰، شماره ۲ - ( بهمن ۱۳۹۸ )
چکیده

توان تولیدی توربین باد متاثر از عملکرد آیرودینامیکی پره توربین است و یکی از پدیده‌هایی که سبب اُفت نیرو برآ و به دنبال آن کاهش توان خروجی توربین باد می‌شود جدایش جریان است. در توربین بادی محور افقی معمولاً قسمت‌های ریشه و میانی یک‌پره در زاویه حمله بالاتری قرار می‌گیرند و جدایش جریان بیشتری را تجربه می‌کنند. به همین دلیل از روش‌های کنترل جریان برای تضعیف ناحیه جدایش یا به تعویق انداختن آن استفاده می‌شود. این مقاله با شبیه‌سازی سه‌بعدی با مدل توربولانسی DES، اثرات آیرودینامیکی کنترل جریان از طریق ایجاد شکاف در ایرفویل S۸۰۹ و میزان تاثیر این روش کنترل غیرفعال جریان را بررسی می‌کند. ایجاد شیار در ایرفویل سبب می‌شود تا جریان از ناحیه پرفشار در قسمت زیرین ایرفویل به سطح بالایی و محل جدایش جریان دمیده شود. انرژی توسط هوای با تکانه بالاتر به درون بخش جدایش‌یافته تزریق شده و بدین طریق جدایش تضعیف می‌شود. نتایج نشان می‌دهند که عملکرد کلی این روش به برخی از پارامترها از جمله محل مدخل ورودی و خروجی شیار روی سطح کم‌فشار و پرفشار، زاویه دمیده‌شدن جریان نسبت به جریان آزاد ورودی و ضخامت شیار ایجاد شده بستگی دارد. در این مقاله دو هندسه مختلف برای ایرفویل شکاف‌دار و برای هر یک چهار ضخامت شیار ۰/۵، ۱، ۲ و ۴ % از طول وتر انتخاب شده و در زوایای حمله صفر تا ۲۵ مورد بررسی قرار گرفته است و مقادیر نیروی برآ و نیز کاهش بخش جدایش یافته مقایسه شده است. نتایج دو هندسه مختلف برای ایرفویل شکاف‌دار نشان می‌دهند که با توجه به محل قرارگیری انتهای شکاف روی سطح بالایی ایرفویل، شیارهایی با ضخامت ۲ و ۴% از وتر، از دو خانواده ایرفویل بررسی شده می‌تواند نیروی برآ بیشتری تولید کند. بررسی‌ها برای این دو شیار در قسمتی از زوایای حمله که جریان جدا یافته است (زاویه حمله‌های ۱۷، ۲۰، ۲۲ و ۲۵درجه)، میانگین افزایش ضریب برآ ۶۸/۵ و ۵۵/۸% را نشان می‌دهد.


دوره ۲۱، شماره ۲ - ( ۳-۱۴۰۰ )
چکیده

سد دز با حجم ۳,۳ میلیارد متر مکعب و ارتفاع ۲۰۳ متر با هدف تولید انرژی برق­آبی، کنترل سیل و تامین نیازهای کشاورزی ساخته شده است. با از دست رفتن حدود ۷۰۰ میلیون متر مکعب از ظرفیت مخزن سد به علت رسوب­گذاری و نزدیک شدن تراز رسوبات به آبگیر نیروگاه و از سوی دیگر افزایش تقاضای آب در پایین­دست و کاهش آورد ورودی به مخزن به جهت طرح­های توسعه بالادست، بهره­وری مطلوب از سد دز با مشکل مواجه شده است. در راستای علاج بخشی این معضلات، طرح افزایش ارتفاع سد مطرح شده است. از طرفی طرح آبرسانی غدیر با دبی طرح ۲۴ مترمکعب برثانیه جهت انتقال آب از مخزن سد به برخی شهرهای استان خوزستان در دست اجرا می­باشد که تاکنون اثرات طرح­­های مذکور بر تغییرات تراز سطح آب و لایه­بندی حرارتی مخزن سد بررسی نشده است. در این مقاله با بکارگیری مدل دو بعدی CE-QUAL-W۲ پس از تحلیل حساسیت، واسنجی و صحت­سنجی مدل در شبیه سازی تراز آب، پروفیل حرارتی و کل جامدات محلول، به بررسی تاثیر آب استحصالی از آب­گیر غدیر و تغییرات تراز سطح آب در شرایط ترسالی و خشک­سالی، پیش و پس از افزایش ارتفاع با لحاظ کاهش و عدم کاهش آورد ورودی به مخزن پرداخته شده است. با توجه به نتایج تحلیل حساسیت مدل، به ترتیب پارامترهای سایه­اندازی و ضرایب تجربی a، c و b بیشترین تاثیر را بر رژیم حرارتی مخزن دارند. همچنین تاثیر استحصال آب از آب­گیر نیروگاه و آبگیر غدیر، بر لایه­بندی حرارتی ناچیز است. با بهره برداری از طرح غدیر و در صورت عدم افزایش ارتفاع سد، میانگین کاهش تراز سطح آب در سال­های آبی نرمال حدود ۱۰.۶۸ متر و همچنین حداکثر کاهش تراز سطح آب حدود بیست متر نسبت به حالت پیش از آبگیری از طرح غدیر می باشد. با افزایش ارتفاع سد دز، شاهد کاهش تعداد روزهای بحرانی-روزهایی که تراز سطح آب پایین­تر از حداقل تراز بهره­برداری است- از ۲۲۱ روز به ۱۰۹ روز در دوره­ کم­آبی و کاهش روزهای بحرانی از ۴۲ روز به صفر روز در دوره پرآبی، خواهیم بود.

دوره ۲۱، شماره ۱۲ - ( آذر ۱۴۰۰ )
چکیده

شرایط امواج دریا تاثیر بسزایی بر رفتار هیدرودینامیکی ستون­های نوسانی آب دارد؛ به‌گونه‌ای که اثرات متقابل مبدل و امواج ورودی، در تعیین و ارزیابی ضرایب هیدرودینامیکی بی‌بعد بسیار مهم هستند. لذا با توجه به اهمیت این ضرایب در ارزیابی عملکرد مبدل‌های ستون نوسانی آب، در این مقاله، به ارزیابی تجربی ضرایب هیدرودینامیکی بی‌بعد در شرایط عملکردی مبدل ستون نوسانی چندمحفظه­ای پرداخته می‌شود. برای تعریف آزمون‌های تجربی، با درنظر گرفتن موقعیت نصب مبدل بر روی موج‌شکن، از شرایط دریای مازندران استفاده شده است. پس از کالیبراسیون تجهیزات و نیز آنالیز عدم قطعیت، آزمون‌های تجربی در استخر موج دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل انجام شده است. با توجه به نتایج به‌دست آمده، با فرض یک عمق آبخور بی‌بعد و ثابت، با افزایش فرکانس بی‌بعد موج برخوردی، ضریب بی‌بعد موج انتقال یافته، ضریب بی‌بعد موج انعکاس یافته، ضریب بی‌بعد تخلیه و ضریب بی‌بعد فشار افزایش می‌یابند. از طرف دیگر نتایج نشان می‌دهند، در اثر تغییر عدد بی‌بعد موج از ۹/۱ تا ۳/۳، ضرایب بی‌بعد تخلیه، موج انعکاس یافته، فشار و موج انتقال‌یافته به ترتیب ۶/۱ برابر، ۲/۲ برابر، ۸/۲ برابر و ۵/۳ برابر می‌شوند؛ یعنی ضریب بی­بعد موج انتقال یافته حساسیت بالایی نسبت به شرایط موج دارد؛ ضریب بی‌بعد تخلیه در مقایسه با دیگر ضرایب، تغییرات کمتری خواهد داشت. از طرفی نتایج نشان دادند که مبدل آزمایشگاهی در این تحقیق در بهترین حالت دارای راندمان ۸/۴۱% می­باشد. این راندمان در فرکانس طبیعی بی­بعد ۸۸/۰ و عمق آبخور بی­بعد ۰۳۲/۰ رخ می­دهد؛ در این شرایط دامنه نوسانات آب درون ستون نوسانی به ۶/۹ سانتی­متر می­رسد.

دوره ۲۲، شماره ۹ - ( شهریور ۱۴۰۱ )
چکیده

مبدل‌های انرژی موج صفحه‌ای  در مناطق نزدیک ساحل برای تولید برق و پمپاژ آب استفاده می‌شوند. عمق آبخور و فرکانس موج برخوردی، پارامترهایی تاثیرگذار بر عملکرد این دسته از مبدل‌ها می‌باشند. در این مقاله، اثر عمق آبخور و فرکانس موج برخوردی بر عملکرد یک مبدل در مقیاس ۱:۸ به‌صورت تجربی بررسی شده است. سامانه‌ی انتقال توان مبدل (PTO) هیدرولیکی می‌باشد. همچنین دریای مازندران به‌عنوان دریای هدف انتخاب شد. پس از کالیبراسیون تجهیزات و آنالیز عدم قطعیت، آزمون‌های تجربی در استخر موج دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل و تحت اثر امواج منظم انجام شدند. با توجه به پریود غالب امواج دریای مازندران ([۸-۴] ثانیه)، پس از مقیاس‌بندی فرود، آزمون‌ها در بازه‌ی پریود [۵/۲-۶/۱] ثانیه انجام شدند که معادل بازه‌ی فرکانسی [۶۳/۰-۴/۰] هرتز می‌باشد. همچنین با توجه به اهمیت عمق آبخور مبدل، عملکرد مبدل از عمق آبخور ۱/۰- (فلپ مغروق) تا ۶/۰ متر بررسی شد. با توجه به نتایج، در همه‌ی عمق آبخورها، بهترین عملکرد مبدل در پایین‌ترین فرکانس بوده، با افزایش فرکانس عملکرد مبدل کاهش یافته است. بهترین عملکرد مبدل در عمق آبخور بی‌بعد ۴۳/۰ (معادل با عمق آبخور ۴/۰ متر) به‌دست آمد و در عمق آبخورهای بزرگ‌تر و کوچک‌تر توان مبدل کاهش یافت. شایان ذکر است که در عمق آبخور منفی (فلپ مغروق)، مبدل پایین‌ترین عملکرد را دارد. مقادیر بیشینه‌ی دبی، توان و فشار در مقیاس آزمایشگاهی به ترتیب ۱۴/۰ لیتر بر ثانیه، ۳/۲۱ وات و ۸/۱۵۶ کیلوپاسکال به‌دست آمد که با استفاده از مقیاس‌بندی فرود در مقیاس واقعی، به‌ترتیب ۶/۲۴ لیتر بر ثانیه، ۹/۳۰ کیلووات و ۵/۱۲۵۴ کیلوپاسکال خواهد شد.
 


دوره ۲۳، شماره ۱ - ( دی ۱۴۰۱ )
چکیده

در پژوهش حاضر تاثیر مکان پله‌های عرضی بر مولفه‌های هیدرودینامیکی و پایداری طولی شناور بررسی شده است. شناور مورد بررسی در این تحقیق یک شناور دو بدنه پروازی است که هر نیم بدنه آن دارای دو پله‌ی عرضی می‌باشد. در ابتدا با استفاده از روش آزمایشگاهی مقاومت شناور با وزن ۳/۵ کیلوگرم در محدود‌ه‌ی عدد فرود طولی ۴۹/۰ تا ۹/۲ در آب آرام محاسبه شده است. سپس با استفاده از روش عددی رفتار شناور در وزن‌های ۳/۵، ۶/۴ و ۴ کیلوگرم ارزیابی گردیده است. نتایج شبیه‌سازی عددی با نتایج مشابه آزمایشگاهی اعتبار سنجی شده است. شناور در وزن‌های ۴ و ۳/۵ کیلوگرم به ترتیب در اعداد فرود بزرگتر از ۴۳/۲ و ۹/۲ دچار ناپایداری پورپویزینگ گردیده است. به منظور بهبود پایداری طولی شناور از طرح آزمایش تاگوچی برای تعیین مکان بهینه‌ی پله‌های عرضی استفاده شده است. نتایج نشان داد که با قرار گیری پله‌های عرضی در مکان بهینه، ناپایداری پورپویزینگ در شناور رفع شده است. در حالت پروازی مقاومت شناور در حالت بهینه‌ی پله‌های عرضی نسبت به حالت اولیه برای وزن‌های ذکر شده به ترتیب ۱۲، ۵/۹ و ۶/۶ درصد کاهش یافته است. در شرایط مشابه نیروی برا وارد بر شناور نیز برای وزن‌های مذکور به ترتیب ۱۵، ۱۰ و ۷ درصد افزایش یافته است.

دوره ۲۴، شماره ۳ - ( پاییز ۱۳۹۹ )
چکیده

: این پژوهش تلاش می‌کند تا تأثیر تغییرات نرخ ارز بر تحولات کالبدی شهر تهران در دو بازه بازۀ زمانی قبل و بعد از افزایش شدید قیمت ارز در سال ۱۳۹۱ بررسی شود. پژوهش حاضر با رویکردی کاربردی و با روششناسی علّی -ـ رابطه‌ای با هدف تبیین چگونگی تأثیرگذاری نیروهای اقتصاد بر تغییرات کالبدی شهر و ردیابی جریان سرمایه در شهر تهران انجام شده است. پژوهش در درپی یافتن پاسخ به چگونگی ارتباط نرخ ارز و ساخت‌وسازهای شهر تهران؛ ، جریان سرمایه در شهر؛ ، چگونگی ارتباط میان قیمت زمین و مداخلات کالبدی در مناطق ۲۲گانه شهر تهران است. شیوه‌های مورد استفاده برای گردآوری داده‌ها به بهصورت اسنادی و داده‌های تحقیق شامل قیمت دلار، تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده و قیمت زمین به تفکیک مناطق ۲۲گانه شهر تهران برای سالهای ۱۳۸۵-ـ۱۳۹۶ میباشد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، جریان سرمایه در شهر و شیوه و شدت مداخله در شهرها با قیمت ارز در ارتباط است. تعداد پروانه‌های ساختمانی شهر تهران قبل و بعد از جهش ۲۱۶ درصدی نرخ ارز در سال ۱۳۹۱، تغییرات معناداری داشته است. با مقایسه مقایسۀ میانگین سالانه سالانۀ پروانه‌های صادر شده مشخص می‌شود که شدت ساخت‌وساز در شهر با جهش قیمت دلار، کاهش یافته است. از سوی دیگر، تفاوت معناداری میان مناطق ۲۲گانه شهرداری تهران از ازنظر تعداد پروانه‌های ساختمانی و قیمت زمین است. در درواقع نتایج پژوهش به بهواسطهۀ ردیابی جریان سرمایه در شهر تهران نشان می‌دهد که با افزایش نرخ ارز، جریان سرمایه در مناطق شمالی شهر تهران (مناطق ۱، ۲، ۳، ۴ و ۶) متمرکز میشود.
واژگان کلیدی: قدرت، جریان سرمایه، مداخلات کالبدی، ساختار ‌فضایی، تهران.


دوره ۲۴، شماره ۶ - ( ۹-۱۴۰۳ )
چکیده

آنچه امروز در مهندسی منابع آب به‌عنوان تغذیه‌گرایی موسوم است پاسخ زیستی رودخانه به بالابودن غلظت مواد مغذی از جمله فسفر و نیتروژن است. وضعیت کیفی رودخانه دز در وضع موجود به دلیل برداشت‌های روز اﻓﺰون و سال‌های کم آبی متوالی و در عین حال ﺗﺨﻠﯿﻪ پساب‌های ﺷﻬﺮی، ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﮐﺸﺎورزی ﺑﻪ رودﺧﺎﻧﻪ در حال تهدید است. در این پژوهش به منظور ﭘﺎیﺶ میدانی و سپس شبیه­سازی تغذیه‌گرایی رودخانه دز هشت ایستگاه پایش با در نظر گرفتن نحوه ورود آلاینده­ها به رودخانه انتخاب شد. از میان متغیرهای کیفی مورد نظر، اکسیژن­ محلول و دمای آب به صورت مستقیم توسط دستگاه قابل ­حمل اندازه­گیری و متغیرهای فسفات و نیترات نیز از طریق نمونه‌برداری و ارسال به آزمایشگاه شیمی آب اندازه‌گیری شدند. سپس مسیر رودخانه ﺑﻪ ﻃﻮل ۱۸ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ توسط مدلHEC-RAS  شبیه‌سازی کیفی شد. ﻧﺘﺎیﺞ ﺷﺒﯿﻪ‌ﺳﺎزی ﺑﺎ داده‌ﻫﺎی مشاهداتی ﻣﻮرد ﻣﻘﺎیﺴﻪ قرار گرفت ﮐﻪ در ایﻦ ﻣﻘﺎیﺴﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی اﮐﺴﯿﮋن ﻣﺤﻠﻮل، دﻣﺎ، نیترات و فسفات اﻧﻄﺒـﺎق ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﯽ ﺑﺎ داده‌های مشاهداتی داﺷﺘه و مقدار آماره RMSE برای پارامترهای نیترات، دمای آب، اکسیژن محلول و فسفات به ترتیب برابر ۰,۲۵، ۰.۲۹، ۰.۶۷ .و ۰.۶۷ میلی‌گرم بر لیتر می‌باشد. ﭘﺲ از  تحلیل حساسیت، ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن و تأیید ﻣﺪل از آن ﺑﺮای ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزی ﭘﺎﺳﺦ رودخانه ﺑﻪ ﺳﻨﺎرﻳﻮ‌ی ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻮاد ﻣﻐﺬی اﺳـﺘﻔﺎده شد که در این سناریو، تأثیر افزایش دبی رودخانه در میزان کاهش غلظت مواد مغذی بررسی شد. نتایج شبیه‌سازی نشان داد که در سناریو افزایش دبی رودخانه، به دلیل افزایش انحلال اکسیژن محلول و نیز فرایند رقیق سازی، توان خودپالایی رودخانه افزایش و غلظت مواد مغذی به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند و شاهد افزایش DO به میزان ۵/۰-۷/۰ میلی‌گرم بر لیتر، کاهش میزان نیترات تا ۶ میلی‌گرم بر لیتر و کاهش فسفات تا ۳/۰ میلی‌گرم بر لیتر پس از شبیه­سازی خواهیم بود.

صفحه ۱ از ۱