%0 Journal Article %A -, - %T - %J The Journal of Spatial Planning %V 10 %N 1 %U http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-3702-fa.html %R %D 2006 %K --, %X حجم آب تجدید شونده سالانه در سطح استان خراسان، حدود 9/11 میلیارد مترمکعب است که 9/3 میلیارد متر مکعب آن سطحی و 8 میلیارد متر مکعب آن زیرزمینی است؛ آب زیرزمینی استان عمدتاً در آبخانه‌ دشت‌های استان یافت می‌شود و نسبت به منابع آب سطحی از اهمیت بیشتری برخوردار است. هر ساله حدود7/9 میلیارد مترمکعب آب زیرزمینی از این آبخانه‌ها استخراج، و به مصارف مختلف، عمدتاً کشاورزی می‌رسد. توسعه‌ای که به صورت اضافه برداشتها (برداشت بیشتر از تغذیه سالانه) توسط چاههای عمیق صورت می‌گیرد، سبب شده که آبخانه 57 دشت از 76 دشت استان، با کسری مخزن روبرو شود و استان با بحران شدید آب مواجه گردد. کسری مخزن آب زیرزمینی، به 7/1 میلیارد مترمکعب در سال می‌رسد. گزارشاتی که تاکنون، درباره بحران آب در استان خراسان انتشار یافته‌اند، عامل اصلی بحران آب را، خشکسالیها قلمداد نموده‌اند، در حالی که در این تحقیق معلوم شده است که عامل اصلی بحران آب، اضافه برداشتهای مستمری است که توسط چاههای عمیق، از آبخانه دشتها صورت می‌گیرد و نه خشکسالیها به تنهایی. اگرچه خشکسالیها نیز در این بحران نقش دارند. برای اثبات این ادعا، متوسط سالانه بارندگی (متحرک 5 سالانه) هر دشت، با هیدروگراف آبخانه همان دشت، به مقایسه و تحلیل گذاشته شده است.در این تحلیل معلوم شده است، که سطح آب زیرزمینی، حتی در سالهای تر که علی‌القاعده می‌بایست بالا می‌آمد، همچنان به افت خود ادامه داده است. پیامدهای جبران ناپذیر بحران آب عبارتنداز: بالا رفتن هزینه پمپاژ آب، شور شدن آب زیرزمینی، نشست زمین و ایجاد شکافها در سطح دشتها و مشکلات زیست محیطی. %> http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-3702-fa.pdf %P 231-234 %& 231 %! - %9 %L A-10-1000-2818 %+ - %G eng %@ 1605-9689 %[ 2006