دوره 7، شماره 27 - ( 1393 )                   جلد 7 شماره 27 صفحات 28-11 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.20080360.1393.7.27.7.7

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Poornamdarian T. Linguistic Propositions and the Literariness of Speech. LCQ 2014; 7 (27) :11-28
URL: http://lcq.modares.ac.ir/article-29-9150-fa.html
پورنامداریان تقی. گزاره‌های زبانی و ادبیت کلام. نقد ادبی. 1393; 7 (27) :11-28

URL: http://lcq.modares.ac.ir/article-29-9150-fa.html

گزاره‌های زبانی و ادبیت کلام
تقی پورنامداریان*
استاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده:   (9846 مشاهده)
این مقاله مسئلۀ معنا در متن ادبی را به بحث می‌گذارد. نخست «معنی زبان‌شناختی» گزاره را تعریف می‌کند و تفاوت گزاره‌های زبان با ادبیات را مطرح می‌کند. در زبان هیچ گزاره‌ای نیست که معنی زبان‌شناختی نداشته باشد؛ اما در ادبیات گزاره‌های فراوان تولید می‌شود که یا مصداق ندارند یا مصداق آن‌ها پذیرفتنی نیست. سه عامل سبب می‌شود که معنیِ زبان‌شناختی یک متن پذیرفتنی نباشد: 1.‌ عامل ناهُشیاری: اگر در متن نشانه‌ای وجود داشته باشد که گزاره‌ها در حالتی از ناآگاهی به وجود آمده‌اند. 2.‌ عامل مصداق‌ستیزی: آنگاه که معنی زبان‌شناختی متن به سبب دلالت بر مصادیقی مُغایر با عادت‌های تجربی ما انکار می‌شود. 3.‌ ناسازگاری معنی گزاره با شخصیت گوینده: آنگاه که معنی زبان‌شناختی گزاره‌ها با شناختی که از گوینده داریم سازگار نمی‌نماید. مقاله در نهایت گزاره‌های فراهم‌آورندۀ یک متن را به سه نوع تقسیم کرده است: الف. گزاره‎هایی که معنیِ زبان‎شناختی آن‎ها پذیرفتنی است و به مصداقی تجربی دلالت دارند. ب. گزاره‎هایی که اگرچه در نظام نخستین زبان، معنی زبان‎شناختی آن‎ها پذیرفتنی نیست اما دریافتِ معنی ثانوی آن‎ها که منظور نظر اولیۀ گوینده بوده است و در این معنی دارای مصداق تجربی نیز هستند به‌آسانی میسر است. ج. گزاره‎هایی که علی‎رغم اختلاف علت در پدید آمدن آن‌ها معنی زبان‎شناختی آن‎ها قابل قبول نیست و به مصداقی سازگار با عادت‎های تجربی ما دلالت ندارند و صرف‎نظر از آنکه چه عامل بافتی و چه علتی سبب نهفته شدن معنایی در آن‎ها شده باشد، این معنی به‌آسانی قابل دریافت نیست.    
واژه‌های کلیدی: گزاره، معنای زبان‌شناختی، گزاره زبانی، ادبیت
متن کامل [PDF 118 kb]   (4498 دریافت)    

دریافت: 1393/8/21 | پذیرش: 1393/8/1 | انتشار: 1393/9/9
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.