دوره 15، شماره 57 - ( 1401 )                   جلد 15 شماره 57 صفحات 110-73 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Dadkhah Tehrani M. A Methodological Critique of “The Imagist Historian or Formalist Poet”. LCQ 2022; 15 (57) :73-110
URL: http://lcq.modares.ac.ir/article-29-52677-fa.html
دادخواه تهرانی مهدی. جدل ژنریک شعر و تاریخ در رساله ‌ایراد از میرزا فتحعلی‌ آخوندزاده (نظرات آخوندزاده در نقد پوئزی و تاریخ). نقد ادبی. 1401; 15 (57) :73-110

URL: http://lcq.modares.ac.ir/article-29-52677-fa.html


دانشگاه علامه طباطبایی ، mehdadkhahtehrani@yahoo.com
چکیده:   (1640 مشاهده)
رضا قلی‌خان هدایت، ملقب به لله‌باشی، ادیب، شاعر و تذکره‌نویس سده سیزدهم در دوران حکومت محمدشاه و ناصرالدین‌شاه قاجار بود. گذشته از کتاب‌های ریاض‌العارفین، مجمع‌الفصحا و اصول‌الفصول، سه مجلد کتاب روضه‌الصفای ناصری او در تاریخ قاجار مشهور است. این کتاب درواقع ملحقات روضه‌الصفا خوانده می‌شود که به‌دنبال کتاب روضه‌‌الصفا‌ی خواندمیر نگاشته شد. رساله ایراد، نوشته میرزا فتحعلی آخوندزاده، گفت‌و‌گویی انتقادی است میان رضاقلی‌خان هدایت و آخوند‌زاده درباره متن تاریخی روضه‌الصفای ناصری و بعضی مسائل تاریخ‌نگارانه آن. عمده‌ انتقادهای آخوندزاده به هدایت متوجه رویکرد و روشِ تاریخ‌نگاری اوست. در این گفت‌و‌گوی جدلی، به‌سبب شاعر بودن رضاقلی‌خان هدایت و استفاده از شعرهای خود در روضه‌الصفای ناصری، از نوع ادبی پوئزی (شعر) سخن به‌میان می‌آید. تنش جدلی شکل‌گرفته میان آخوندزاده و هدایت در رساله ایراد، از حیث در بر گرفتن بعضی گزاره‌های بنیادین، از مهم‌ترین تنش‌های جدلی در تاریخ نقد ادبی و نقد تاریخ‌نگاری در ایران است. از طرف دیگر رساله ایراد ارتباط شگفت‌انگیزی با دیگر آثار آخوندزاده دارد که بنا به ضرورت به آن‌ها پرداخته‌ایم. مقاله حاضر ضمن تحلیل چگونگی رویارویی ژنریک شعر و تاریخ در ساحتی نظری و عملیِ، نشان داده امکانات درونی این جدل ژنریک تا چه اندازه در شناخت بنیادهای نقد ادبی و نقد تاریخ‌نگاری فارسی راهگشا و سودمند است.
 
متن کامل [PDF 976 kb]   (692 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: فلسفه و ادبیات
دریافت: 1400/2/29 | پذیرش: 1401/4/10 | انتشار: 1401/4/10

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.