دوره 14، شماره 55 - ( 1400 )                   جلد 14 شماره 55 صفحات 139-101 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.20080360.1400.14.55.6.1

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
molooodi F. The Relationship of Mythical and Modern Iranian Story: A Philosophical Perspective. LCQ 2021; 14 (55) :101-139
URL: http://lcq.modares.ac.ir/article-29-49951-fa.html
مولودی فواد. نسبت اسطوره و داستان مدرن ایرانی از منظری فلسفی. نقد ادبی. 1400; 14 (55) :101-139

URL: http://lcq.modares.ac.ir/article-29-49951-fa.html

نسبت اسطوره و داستان مدرن ایرانی از منظری فلسفی
فواد مولودی*
استادیار زبان و ادبیات فارسی. پژوهشکدۀ تحقیق و توسعۀ علوم انسانی (سازمان سمت) ، f_molowdi@yahoo.com
چکیده:   (1634 مشاهده)
در مقالۀ حاضر کوشیده‎ایم از منظری فلسفی، نسبت اسطوره و داستان مدرن ایرانی را نشان دهیم. هگل در صورت‎بندیِ ایدئالیستی خود از تاریخ فلسفۀ هنر نشان داد که در مراحل آغازین تمدن، هنر نتیجۀ پیوند «مطلق» با «کل جوهری» بوده است، اما در مراحل متأخر، مطلق از وحدت خلسه‎آور خود با کلیت به درآمده است و به‌تبع این، هنر نتوانسته است یگانگی مطلق با کلیت را نشان دهد. هایدگر و لوکاچ نیز متأثر از هگل بودند و گسست هنر معاصرشان از ذات را نشانۀ زوال می‎دانستند، اما اعضای مکتب فرانکفورت آرای جدیدی طرح کردند و نشان دادند که هنر و ادبیات مدرن به انحای مختلف از واقعیت فاصله گرفته و برای پیوند با  ذات، کلیت و وحدت کوشیده است.  در داستان مدرنیستی یکی از راه‎های برقرای نسبت با وحدت و کلیت، نمایش اسطوره در داستان است. در این داستان‎ها به موازات فرم‎زدایی و نمایش ازهم‎گسیختگی جهان معاصر در فرم تازه، شاهد حرکت به گذشته نیز هستیم و وحدت اساطیری در قالب آوانگاردیسم فرمی نشان داده می‎شود. این دیالکتیک خود متضمن وحدت است. از این منظر، در داستان مدرن ایرانی، از سال 1300 تا 1357ش، هدایت و گلشیری نمایندۀ اصلی دو گسست بنیادین هستند که هم‌زمان با فرم‎زدایی مدرن از فرم‎های رایج زمانۀ خود، رجعت به گذشته نیز داشتند و اسطوره‎های ایرانی را در قالب استحاله و واسازی، در آثار خود گنجاندند. در مقالۀ حاضر، نشان داده‎ایم که این دو نویسنده در حرکتی دیالکتیکی، هم روح امر مدرن و هم ضرورت بازنمایی و بازخوانی امر تاریخی را نشان داده‎اند.
واژه‌های کلیدی: فلسفۀ هنر، هگل، مکتب فرانکفورت، اسطوره، داستان مدرنیستی، کلیت، ایدئال
متن کامل [PDF 716 kb]   (958 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: فلسفه و ادبیات
دریافت: 1399/11/19 | پذیرش: 1400/7/10 | انتشار: 1400/7/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.